- روابط زناشويى
انسان در صورتى مىتواند مسير كمال را طى كند كه بر اساس آموزههاى دينى كليه نيازهاى خود از جمله غرايز جنسى و عاطفى را در حدّ اعتدال تأمين و ارضا كند؛ زيرا اگر اين غريزه به شكل صحيح ارضا نشود پيامدها و ضررهاى زيادى به انسان وارد مىشود. بقاء نسل سالم به مخاطره مىافتد، انحرافات اخلاقى شيوع پيدا مىكند، كانون خانواده به عنوان اصيلترين نهاد اجتماعى آسيب جدى ديده، بيمارىهاى روانى گسترش پيدا نموده و به طور كلّى آسيبهاى اساسى بر پيكر فرد و جامعه وارد مىشود.
اسلام به ازدواج و در پى آن به آميزش جنسى به ديده قداست مىنگرد.
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در روز جمعهاى به يكى از اصحاب خود فرمود: «آيا روزه گرفتهاى؟ او گفت: نه، يا رسول الله.
حضرت فرمود: آيا صدقه دادهاى؟
او گفت: نه، پس حضرت پيامبر فرمودند: برخيز و برو با همسرت آميزش كن كه عمل زناشويى براى تو پاداش صدقه دارد». (1)
همچنين امام رضا عليه السلام فرمودهاند: «همانا از ويژگىهاى اخلاقى پيامبران، پاكيزگى و
عطر زدن و خوشبو بودن و زدودن و تراشيدن مو و فراوانى آميزش بوده است». (2)
ارتباط جنسى در پرتو ازدواج، آثار و بركات زيادى در زندگى مادى، معنوى، تربيتى و روان شناختى انسان دارد كه نمونههايى از آن عبارت است از:
- زمينهساز كمالات معنوى
رسول گرامى اسلام حضرت محمّد صلى الله عليه و آله در حديثى فرمودند:
«هرگاه مرد مؤمنى با همسرش آميزش مىكند، دو فرشته آنها را ملازم و مراقب مىشوند و اين مرد مانند مجاهد راه خدا ثواب مىبرد. وقتى از آميزش فارغ مىشود، گناهانش مىريزد مانند ريزش برگ درختان در فصل خزان، وقتى غسل مىكند از گناهان جدا مىشود». زنى سؤال كرد يا رسول الله پدر و مادرم به فدايت، اين پاداشها مربوط به مرد بود، ثواب زنان و سهم آنان چيست؟ حضرت فرمود: «وقتى زنان حامله مىشوند پاداش روزهدار و شب زندهدار را مىبرند و وقتى درد زايمان را تحمل مىكنند پاداش بىنهايتى دارند و وقتى بچهها را شير مىدهند ثواب زيادى برده و گناهانشان محو مىشود». (3)
- زمينه عفت و دورى از گناه
ارضاى ميل جنسى در پرتو ازدواج موجب مىگردد فرد، تا حدّ زيادى از روابط جنسى نامشروع مصون مانده و دامن خود را به گناه آلوده نسازد، به همين دليل در مسير كمال و خودسازى معنوى قدم مىگذارد.
حضرت رسول صلى الله عليه و آله در اين زمينه مىفرمايد: «اى گروه جوانان! هر يك از شما كه مىتواند ازدواج كند، اقدام نمايد؛ زيرا ازدواج موجب مىگردد تا چشم و دامن انسان از گناه باز داشته شود و عفت انسان حفظ گردد». (4)
- زمينه آرامش و رضايت خاطر
مهمترين نيازى كه در پرتو ازدواج و ارتباط جنسى، برآورده و تأمين مىگردد، نياز به آرامش و امنيت خاطر است. اين نياز، كه در سرشت انسان ريشه دارد، چنان قابل توجه است كه خداوند در قرآن كريم، ايجاد آرامش خاطر از طريق ازدواج را يكى از نشانههای خود معرفى كرده است.
«وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكمْ مِنْ أَنْفُسِكمْ أَزْواجاً لِتَسْكنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً * از آيات و نشانههاى خداوندى اين است كه براى شما از جنس خودتان جفتى بيافريد، كه در كنار او آرامش يابيد، و ميان شما عشق و محبت و مهربانى قرار داد. سوره روم آيه 21».
چنانچه نيازهاى جنسى همسران ارضاء نشود و يا به صورت مطلوب برآورده نگردد، اختلافهاى زيادى به وجود مىآورد. تحقيقات نشان مىدهد كه همسرانى كه روابط جنسى مطلوبى دارند، رضايت خاطرشان از زندگى بيشتر است و همچنين اثبات شده كه ردّ درخواستهاى جنسى مرد از سوى همسر، آشفتگى زياد مرد را به همراه دارد. همچنين تحقيقات زيادى اثبات كرده كه روابط خوب جنسى يكى از عوامل رضايت از تشكيل خانواده و رضامندى زناشويى است. مطالعات نشان مىدهد كه 44 درصد از اختلافات خانوادگى و زناشويى ناشى از مشكلات روابط جنسى بوده و حدود 25 درصد نيز به عللى با روابط جنسى ارتباط دارد. (5)
در مطالعات مشخص شد كه كاهش رضايت جنسى و ارتباط جنسى با احتمال وقوع طلاق و اختلافات همبستگى دارد. همچنين تحقيقات نشان مىدهد كه رضايت جنسى در پايدارى زناشويى سهيم است. همچنین اين نتيجه به دست آمد كه رضايت جنسى با تعداد دفعات فعاليت جنسى همبستگى دارد و زوجينى كه دفعات بيشترى به ارتباط جنسىمى پردازند، رضايت بيشترى دارند. در تحقيق ديگرى، چنين به دست آمد كه نارضايتى جنسى باعث گرايش به فحشا و بىعفّتى و همچنين سردى روابط مىگردد.
- تأمين نيازهاى عاطفى
روابط جنسى همسران علاوه بر تأمين نيازهاى جنسى و زيستى زوجين، نيازهاى عاطفى آنان را نيز تأمين مىكند. زيرا وقتى رابطه جنسى واقعى و عميق برقرار مىشود در ضمن آن، رابطه عاطفى صميمى نيز وجود دارد.
وقتى همسران با همديگر همآغوش مىشوند و تمايل به برقراى ارتباط جنسى پيدا مىكنند، در كنار همديگر خوابيده و با اظهار علاقه و محبت، يكديگر را نوازش نموده و نسبت به همديگر اظهار عشق و علاقهمندى مىنمايند. اين اظهار محبت و علاقه، نقش زيادى در آرامش روانى آنان دارد. به طورى كه عدهاى از خانمها ارتباط عاطفى را به ارتباط جنسى ترجيح مىدهند و حتى ارتباط جنسى را بيشتر به دليل نيازهاى عاطفى مىخواهند.
دادهها و تحقيقات حاكى از آن است كه افراد متأهل به طور كلى از لحاظ جسمانى و روانى نسبت به افراد مجرد كاركرد بهترى دارند و اين به خاطر حمايت عاطفى و روانى كه در ازدواج و رابطه زناشويى وجود دارد، به وجود آمده است. همچنين تحقيقات ثابت كرده، افرادى كه رابطه زناشويى موفق و صحيحى دارند، با نشاطتر و شادابتر بوده و رضايتمندى آنان از زندگى بيشتر است و كمتر گرفتار افسردگى و اضطراب مىشوند.
- ايجاد سلامتى جسمانى
نتايج مطالعات نشان مىدهد، افراد متأهلى كه زندگىشان پايدار بوده و رضايت جنسى داشتهاند، عموماً عمر طولانى دارند، از نظر جسمانى سالمتر و كمتر مبتلا به سرطان مىشوند. از سوى ديگر اختلاف زناشويى و عدم رضايت از روابط جنسى، با سطح سلامت پايينتر و بيمارىهاى جسمانى خاص نظير سرطان، بيمارى قلبى و درد مزمن، رابطه دارد. بررسىهاى مربوط به تعامل زناشويى حاكى از احتمال وجود مكانيزمهايى است كه نشان مىدهند رفتارهاى خصمانه و اختلاف در طول مدت زندگى زناشويى، با كاركردهاى ايمنى غدد درون ريز و قلبى عروقى ارتباط دارد.
- باعث شادى و نشاط
بسيارى از مطالعات نشان داده كه افراد متأهل شادتر از افراد مجرد هستند.
بررسىهاى تحليلى نشان داده كه كسانى كه ازدواج كرده و رضايت از رابطه زناشويى دارند، به طور متوسط شادتر و بانشاطتر از ديگران هستند.
- باعث عزت نفس
فرايندهاى شناختى زيادى وجود دارد كه باعث افزايش عزت نفس و احساس ارزشمندى افراد مىشود. دوست داشتن و تمجيد شدن از عواملى هستند كه عزت نفس را بالا مىبرند، اين دو ويژگى در همسرانى كه رضايت جنسى دارند و رابطه جنسى خوبى برقرار مىكنند، به وفور يافت مىشود يعنى آنان با اظهار علاقه و عشق نسبت به همديگر و با رعايت احوال آميزش، آن را رضايتمند مىكنند و در نتيجه يك ديدگاه مطلوب نسبت به خود و ديگران پيدا مىكنند و از تعارض و خودبينى خارج مىشوند و به طرف واقعيتها ميل پيدا مىكنند.
با توجه به مطالب ذكر شده مشخص مىشود كه رابطه زناشويى، سنگ زيربنايى عملكرد خوب خانواده است كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم با عملكرد والدين ارتباط دارد. همسرانىكه تحت تأثير رابطه جنسى موفق از سلامتى عاطفى، جسمانى و روان شناختى، برخوردار باشند، روابطشان با همديگر و با فرزندان، رضايت بخش بوده و اين خانواده از استحكام و پويايى برخوردار خواهد بود. علاوه بر اينكه فرزندان اين خانواده، سالمتر، پوياتر، موفقتر و از نظر روحى و جسمانى، بهنجار خواهند بود.
تحقيقات ثابت كرده كه اختلاف و تعارض زناشويى پدر و مادر موجب بزه كارى فرزندان شده است. همچنين اختلاف والدين بر تحصيلات، روابط اجتماعى، همسردارى، صميميت، اظهار محبت، تعارضات زناشويى، فساد و فحشا و … فرزندان تأثير زيادى داشته است. (6)
—————————-
(1) كافى، ج 5، ص 495.
(2) همان، ص 567.
(3) همان، ص 155.
(4) همان، ص 153.
(5) جعفر جديدى، بررسى رابطه رضامندى زناشويى براساس معيارهاى دينى با ثبات هيجانى، ( پاياننامه كارشناسى ارشد)، ص 72.
(6) گروهى از مولفان، پرسش ها و پاسخ هاىدانشجويى، 47جلد، دفتر نشر معارف – قم.
