تربت امام حسين و اهل بيت عليهم السلام‏

• تربت امام حسين و اهل بيت عليهم السلام‏

تربت؛ در لغت به معناى خاك است و در نزد شيعيان صرفاً به تربت امام حسين عليه السلام اطلاق مى‏شود. در حديثى وارد شده كه حضرت عيسى عليه السلام، ضمن اخبار از شهادت امام حسين عليه السلام براى حواريون، به حرمتِ تربت ايشان اشاره كرده است. (1)

1. رسول گرامى صلى الله عليه و آله‏

پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد:

«روزى فرشته‏اى بر من وارد شد كه تا آن روز او را نديده بودم، به من گفت:

همانا، اين فرزندت حسين عليه السلام كشته خواهد شد، اگر دوست دارى مقدارى از خاك‏زمينى‏كه درآن كشته‏مى‏شود، ببين. آنگاه مقدارى خاك سرخ نشانم داد.» (2) همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله روزى مقدارى از خاك كربلا را به امّ سلمه و برخى از يارانش نشان داد و در حالى كه مى‏بوسيد، مى‏بوييد و گريه مى‏كرد، فرمود:

«اين خاك زمينى است كه خون حسين عليه السلام روى آن ريخته خواهد شد.»

2. امام على عليه السلام‏

هنگامى‏كه امام على عليه السلام با لشكريانش براى جنگ با معاويه، به طرف شام حركت مى‏كرند، در ميان راه، به سرزمين كربلا رسيدند، اصحاب گفتند: «يا امير المؤمنين، اينجا كربلا است.» امام على عليه السلام فرمود: سرزمين كرب و بلا است. سپس با دست خود محلّى را نشان داد و گفت: «اينجا محلّ ريخته شدن خون آنهاست.» (3) امام در اين سرزمين فرود آمد و همراه لشكر نماز خواند، پس از نماز، مقدارى از تربت آنجا را برداشت و بوييد و فرمود:

«خوشا بر تو اى خاك، همانا گروهى از تو محشور مى‏شوند كه بدون حساب به بهشت مى‏روند.» (4)

3. امام رضا عليه السلام‏

ابو بكار نقل مى‏كند: «مقدارى از خاك سرخ كربلا از بالاى سر امام حسين عليه السلام برداشتم و هنگامى‏كه نزد امام رضا عليه السلام رفتم آن را به ايشان دادم. امام تربت پاك را در دست گرفت، بوييد و گريست و سپس فرمود: اين تربت جدّ من است.» (5)

4. امام صادق عليه السلام‏

معاوية بن عمار نقل مى‏كند: «نزد امام كيسه‏اى زرد رنگ بود كه در آن تربت امام حسين عليه السلام را نگهدارى مى‏كرد، هنگامى‏كه وقت نماز مى‏رسيد، مقدارى از تربت، روى سجاده‏اش مى‏ريخت و بر آن سجده مى‏كرد و مى‏فرمود: «إِنَّ السُّجُودَ عَلَى تُرْبَةِ أَبِي عَبْدِاللَّهِ عليه السلام يَخْرِقُ الْحُجُبَ السَّبْعَ». (6) «به راستى سجده بر تربت ابا عبداللَّه عليه السلام حجابهاى هفت آسمان را كنار مى‏زند.»

5. امّ سلمه و نگهدارى تربت‏

عبداللَّه‏بن عباس نقل مى‏كند:

«در منزلم نشسته بودم كه ناگهان صداى دلخراش و بلندى از منزل امّ‏سلمه شنيدم، با اضطراب و ناراختى به طرف منزل امّ سلمه دويدم، در راه ديدم جمعى از زنان و مردان مدينه نيز به طرف منزل امّ سلمه در حركتند، هنگامى‏كه نزد او رسيديم، از وى پرسيدم: چرا داد و فرياد كردى؟ رويش را به طرف زنان بنى‏هاشم برگرداند و گفت: يا بنات عبد المطّلب اسعديني و ابكين معي فقد قتل و اللَّه سيدكنّ و سيّد شباب أهل الجنّة قد و اللَّه قتل سبط رسول اللَّه ريحانته الحسين عليه السلام، به او گفتند: امّ المؤمنين! از كجا مى‏دانى؟ گفت:

رسول‏اللَّه صلى الله عليه و آله را در خواب ديدم، به من فرمود: حسين و اهل بيتش را كشتند، از خواب پريدم و به تربت امام حسين كه جبرئيل براى پيامبر آورده و او آن را به من داده، گفت: اين تربت را نگهدار، هرگاه از آن خون جارى شود، حسين عليه السلام كشته شده است. نگاه كردم، ديدم خون از آن جارى شده است. ابن عباس مى‏گويد: در اين هنگام امّ سلمه، تربت را به ما نشان داد و صورتش را با همان خون آغشته كرد.» (7)

• فضيلتها

1. برترين خاك‏

بى شك خاك سرزمين كربلا، يكى از با فضيلت‏ترين خاك‏هاى روى زمين است.

امام باقر عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد:

«خَلَقَ اللَّهُ كَرْبَلاءَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْكَعْبَةَ بِأَرْبَعَةٍ وَ عِشْرِينَ أَلْفَ عَامٍ وَ قَدَّسَهَا وَ بَارَكَ عَلَيْهَا فَمَا زَالَتْ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ الْخَلْقَ مُقَدَّسَةً مُبَارَكَةً وَ لا تَزَالُ‏ كَذَلِكَ وَ جَعَلَهَا اللَّهُ أَفْضَلَ الْأَرْضِ فِي الْجَنَّةِ». (8)

2. پاكترين خاك‏

حضرت زينب از امّ ايمن نقل مى‏كند كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: روزى جبرئيل نزدم آمد و در حالى كه به امام حسين عليه السلام اشاره مى‏كرد، فرمود: «… إِنَّ سِبْطَكَ هَذَا- وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى الْحُسَيْنِ عليه السلام- مَقْتُولٌ فِي عِصَابَةٍ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِكَ وَ أَخْيَارٍ مِنْ أُمَّتِكَ بِضِفَّةِ الْفُرَاتِ بِأَرْضٍ تُدْعَى كَرْبَلاءَ مِنْ أَجْلِهَا يَكْثُرُ الْكَرْبُ وَ الْبَلاءُ عَلَى أَعْدَائِكَ وَ أَعْدَاءِ ذُرِّيَّتِكَ فِي الْيَوْمِ الَّذِي لا يَنْقَضِي كَرْبُهُ وَ لا تَنْقَضِي حَسْرَتُهُ وَ هِيَ أَطْهَرُ بِقَاعِ الْأَرْضِ وَ أَعْظَمُهَا حُرْمَةً وَ إِنَّهَا لَمِنْ بَطْحَاءِ الْجَنَّةِ». (9)

3. شفاى دردها

امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: «مَنْ أَصَابَتْهُ عِلَّةٌ فَبَدَأَ بِطِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ عليه السلام شَفَاهُ اللَّهُ مِنْ تِلْكَ الْعِلَّةِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ عِلَّةَ السَّامِ». (10) نيز مى‏فرمايد: «همه گِل‏ها، مانند گوشت خوك حرامند و هر كس آن را بخورد، من بر او نماز نمى‏خوانم مگر گِل قبر حسين عليه السلام كه شفاى هر دردى است و هر كس آن را از روى هوس بخورد، در آن شفايى نيست.» (11)

همچنین آمده است که:

قال الصادقُ (ع): فِى طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ هُوَ الدَّوَاءُ الْأَكْبَرُ

در خاك قبر حسين (ع) شفا از هر مرضى است و آن، دواى برتر است. (12)

قال الصادقُ (ع): إِذَا أَكَلْتَهُ فَقُلْ اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ التُّرْبَةِ الْمُبَارَكَةِ وَ رَبَّ الْوَصِىِّ الَّذِى وَارَتْهُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْهُ عِلْماً نَافِعاً وَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ.

وقتى از آن (خاك) خوردى، بگو: خداوندا، اى پروردگار اين تربت مبارك و پروردگار وصيى كه در آن آرميده است، بر محمد و آل محمد درود فرست و اين تربت را برايم علم نافع و رزق واسع و شفاى از هر مرضى قرار ده. (13)

امام صادق (ع) مى‏فرمايد:

«انَّ تُرْبَةَ الْحُسَين مِنَ الأَدْوِيَةِ الْمُفْرَدَة وَ أنَّها لا تَمُرُّ بِداءٍ الّا هَضَمَتْه»(14)

به راستى كه تربت امام حسين (ع) دارويى است يگانه و بى‏مانند و دردى نيست كه آن را از بين نبرد.

يكى از ياران حضرت موسى بن جعفر (ع) مى‏گويد:

پس از آن كه امام موسى كاظم (ع) توسط عمّال هارون الرشيد مسموم شد، فرمود:

«لا تَأخُذُوا مِنْ تُرْبَتي شَيئاً، لِتَتَبرَّكُوا بِهِ فَإنَّ كُلَّ تُربَةٍ لَنا مُحْرَّمة إلّا تُرْبةَ جَدّي الحُسَين بنِ عَلى (ع) فَإِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ جَعَلَها شِفاءً لِشيعَتِنا وَ أَوْلِيائِنا». (15)

پس از شهادتم، چيزى از خاك قبرم برنداريد تا به‏ عنوان تبرّك بخوريد، چرا كه خوردن هر خاكى حرام است به جز تربت جدّم حسين (ع) كه خداوند متعال آن را براى شيعيان و دوستان ما شفا قرار داده ا ست.

4. افطار با تربت‏

على‏بن محمدبن سليمان نوفلى نقل مى‏كند: به أبى الحسن عليهما السلام گفتم: در روز عيد فطر با گِل قبر امام حسين عليه السلام افطار كردم. امام فرمود: بركت و سنت را جمع كردى. (16)

5. ايمنى از ترس‏

امام صادق عليه السلام وقتى به عراق مى‏رفت، گروهى نزد ايشان آمده، عرض كردند: اى مولاى ما، دانستيم كه تربت قبر امام حسين عليه السلام شفاى هر درد است. آيا ايمنى از ترس نيز هست؟ امام فرمود: آرى. همچنين امام صادق عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد:

«إِذَا خِفْتَ سُلْطَاناً أَوْ غَيْرَ سُلْطَانٍ، فَلا تَخْرُجَنَّ مِنْ مَنْزِلِكَ إِلَّا وَ مَعَكَ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ عليه السلام، وَ تَقُولُ: اللَّهُمَّ إِنِّي اتَّخَذْتُهُ مِنْ قَبْرِ وَلِيِّكَ وَابْن وَلِيِّكَ، فَاجْعَلْهُ أَمْناً وَ حْرزاً لِمَا أَخَافُ وَ مَا لا أَخَافُ». (17)

6. سجده بر تربت‏

فضيلت سجده بر تربت امام حسين عليه السلام بقدرى است كه امام صادق عليه السلام فقط بر تربت امام‏حسين عليه السلام سجده مى‏كرد. (18) نيز امام صادق عليه السلام در باره فضيلت سجده بر تربت مى‏فرمايد:

«سجده بر گِلِ قبر حسين (ع)، تا زمين هفتم را نورانى مى‏كند» (19)

امام‏صادق (ع):

«السجودُ عَلى تُربةِ الحسين (ع) يَخرِقُ الحُجُبَ السّبعَ». (20)

سجده بر تربت حسين، حجاب‏هاى هفتگانه را كنار مى‏زند.

7. كام گرفتن نوزاد

از امورى كه مستحب است، كام بردارى نوزاد با تربت امام حسين عليه السلام است.

امام صادق عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد: «حَنِّكُوا أَوْلادَكُمْ بِتُرْبَةِ الْحُسَيْنِ عليه السلام فَإِنَّهَا أَمَانٌ» كام فرزندانتان را با تربت امام حسين (ع) برداريد كه امان خواهد بود». (21)

• كرامات تربت امام حسين عليه السلام‏

علما كرامات زيادى از اثر تربت امام حسين عليه السلام نقل كرده‏اند كه به دو مورد آن اشاره مى‏كنيم:

الف- نتيجه ناسپاسى‏

يكى از افراد اهل سنت نقل مى‏كند:

«مدتها بود دلم درد مى‏كرد و هر چه درمان مى‏كردم فايده‏اى نداشت، مأيوسانه‏ تن به مرگ داده بودم. پير زنى از كوفيان به نام سلمه با ما آشنايى داشت. روزى در حالى كه بيمارى من شدت پيدا كرده بود به خانه ما آمد، به من گفت: مثل اينكه بيمارى تو روز به روز سخت‏تر مى‏شود؟ گفتم: آرى. گفت: مى‏خواهى تو را درمان كنم كه به اذن خدا شفا يابى؟ گفتم: البته كه مى‏خواهم. پس از مدتى قدحى از آب به من داد كه به مجرد آشاميدن آن، دردم تسكين يافت و تا مدتى حالم خوب بود. تا اينكه آن پير زن بار ديگر به ديدنم آمد. به او گفتم: سلمه! تو را به خدا به من بگو چه چيزى به من دادى كه حالم خوب شد؟ به تسبيحى كه در دست داشت اشاره كرد و گفت: دانه‏اى از اين تسيبح. گفتم: چه تسبيحى است؟ جواب داد: از خاك قبر امام حسين عليه السلام است. با ناراحتى به او گفتم: اى رافضى با تربت حسين عليه السلام مرا مداوا كردى؟ سلمه از سخنم ناراحت شد و منزلم را ترك كرد و رفت. پس از آن مجدداً درد دلم شروع شد و شدت يافت، به خدا قسم مى‏ترسم باعث مرگم شود.» (22)

ب- قوت ديد

سيدنعمت‏اللَّه جزايرى نقل‏مى‏كند: «دراصفهان جماعتى‏بودندكه هرچه‏براى مداواى چشم اقدام مى‏كردند، نتيجه نمى‏گرفتند و جز زيادىِ درد فايده‏اى ديگر نداشت. با خود گفتم من داناترم به دواى آن. به برادرم گفتم: قصد دارم به عتبات بروم. او هم اعلام آمادگى كرد.

بار سفر بسته، به آنجا رفتيم، ابتدا به زيارت كاظمين و سپس راهىِ كربلا شديم. در حرم، از طرف پاى امام حسين عليه السلام مقدارى خاك برداشتم و با تربتى كه از قبل داشتم، به چشمم كشيدم، در همان روز چشمم قوّت گرفت. از آن به بعد، هر وقت به درد چشم مبتلا مى‏شوم با خاك قبر امام حسين عليه السلام سرمه مى‏كشم و شفا مى‏يابم. دواى من اين است.» (23)

• تسبيح تربت‏

همانگونه كه سجده بر تربت امام حسين عليه السلام فضيلت دارد، ذكر گفتن با تسبيحى كه از تربت امام حسين عليه السلام ساخته شده نيز، داراى فضيلت است. امام صادق درباره تاريخچه تسبيح مى‏فرمايد:

«تسبيح حضرت فاطمه عليها السلام از نخ پشمى تابيده بود كه به عدد تكبيرها گره زده شده بود، پس از جنگ احد، از تربت حمزه تسبيحى ساخت و با آن ذكر مى‏گفت. (24) هنگامى كه امام حسين عليه السلام به شهادت رسيد، مردم، جهت فضيلت و برترى كه در آن تربت است، از آن تسبيح ساختند.» (25)

امام موسى بن جعفر عليهما السلام در باره فضيلت تسبيح تربت كربلا مى‏فرمايد:

«لا تَسْتَغْنِي شِيعَتُنَا عَنْ أَرْبَعٍ: خُمْرَةٍ يُصَلِّي عَلَيْهَا، وَ خَاتَمٍ يَتَخَتَّمُ بِهِ، وَ سِوَاكٍ يَسْتَاكُ بِهِ، وَ سُبْحَةٍ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ عليه السلام فِيهَا ثَلاثٌ وَ ثَلاثُونَ حَبَّةً، مَتَى قَلَبَهَا ذَاكِراً لِلَّهِ كُتِبَ لَهُ بِكُلِّ حَبَّةٍ أَرْبَعُونَ حَسَنَةً، وَ إِذَا قَلَبَهَا سَاهِياً يَعْبَثُ بِهَا كُتِبَ لَهُ عِشْرُونَ حَسَنَةً». (26)

• احكام تربت امام حسين‏

فقهاى شيعه درباره تربت امام حسين عليه السلام احكام متعددى بيان كرده‏اند كه به بعضى از آنها اشاره مى‏كنيم:

1. شيخ يوسف بحرانى: بدون شك احترام به تربت امام حسين عليه السلام واجب و توهين و بى احترامى به آن حرام است.
2. فاضل مقداد: مستفاد از فتاواى علما اين است كه در استشفا فقط از تربت امام حسين عليه السلام بايد تناول كرد و خوردن قبور ساير ائمه، حتى خاك پيامبر جايز نيست.
3. ابن فهد حلى: تربتى كه خوردن آن جايز است، لازم نيست كه از قبر مطهر برداشته شده باشد، بلكه كافى است از حرم باشد. فاصله آن هم تا هشت فرسخ از قبر امام‏ حسين عليه السلام است و هر چه به قبر نزديك‏تر باشد، افضل است. (27)
4. آيت اللَّه سيد محمد كاظم يزدى: سجده بر تربت امام حسين عليه السلام افضل از همه چيز است. همانا سجده بر تربت، حجاب‏هاى هفت گانه را مى‏درد. (28)

• آب فرات

آب فرات از آنجا ميان شيعيان و دوستداران اهل بيت عليهم السلام ارزش و اهميت ويژه‏اى يافته كه ياد آورِ تشنگى امام حسين عليه السلام و اهل‏بيت و اطفال اوست. با اينكه امام و يارانش به نهر فرات نزديك بودند ولى با ممانعت دشمن نتوانستند از آن استفاده كنند. عبيداللَّه در نامه‏اى به حرّ رياحى نوشت: «ميان حسين و يارانش با آب فرات، جدايى انداز، مبادا بگذارى حتى يك قطره از آن بنوشند.» (29) برير بن حصين همدانى يكى از ياران امام حسين عليه السلام، روز عاشورا براى لشكر دشمن سخنرانى كرد و فرمود: «اى مردم، خداوند محمد صلى الله عليه و آله را به حق برانگيخت تا مژده و نويد دهنده و فرا خواننده به سوى خدا و چراغ تابان باشد. اين آب فرات است كه هر خوك و سگى در آن غوطه مى‏خورد و از آن بهره‏مند مى‏گردد و شما آن را از فرزند محمد صلى الله عليه و آله دريغ كرديد.» (30)

امام على عليه السلام و آب فرات‏

در نبرد صفين، هنگامى‏كه معاويه با مكر و حيله عمرو بن عاص، آب را بر لشكريان‏ امام على عليه السلام بست، سربازان امام از تشنگىِ طاقت فرسا به فغان آمدند. امام گروهى را مأمور كرد تا آب فرات را باز كنند. آنان رفتند ولى موفق نشدند و با ناكامى برگشتند. امام على عليه السلام ناراحت شد. امام حسين عليه السلام كه ناراحتى پدر و تشنگى لشكر را ديد، گفت: «پدر! من بروم آب را بگشايم؟» امام اجازه داد، امام حسين عليه السلام با عده‏اى از سواران موفق شد محافظان آب‏را شكست داده، راه را بازكند. پس ازاين موفقيت بزرگ، نزد پدر آمد و خبر پيروزى خود را گفت. در اين لحظه ياران امام مشاهده كردند كه امام على عليه السلام شروع به گريه كرد. اصحاب با تعجب به امام گفتند: «اين اولين پيروزى ما به بركت حسين عليه السلام است چرا گريه مى‏كنى؟»

امام در جواب آنها فرمود:

«درست است ولى او در كربلا تشنه به شهادت مى‏رسد، تا آنجا كه اسبش گريزان و شيهه كنان مى‏گويد: فغان، فغان از امتى كه فرزند دختر پيامبر را كشتند.» (31)

امام حسين عليه السلام و آب فرات‏

روز عاشورا هنگامى كه تشنگىِ سخت بر امام حسين عليه السلام عارض شد، نزديك نهر فرات آمد تا آب بنوشد، حصين بن نمير ديد كه امام به سوى نهر مى‏رود، تيرى در كمان گذاشت و دهان امام را هدف گرفت. امام با دست خود مقدارى از خون را بر آسمان پاشيد و پس از حمد و ثناى الهى، خطاب به لشكر دشمن گفت: «اللَّهُمَّ إِنّى أَشْكُو إِلَيْكَ ما يُصْنَعُ بِابْنِ بِنْتِ نَبِيِّكَ اللَّهُمَّ أَحْصِهِمْ عَدَداً، وَ اقْتُلْهُمْ بَدَداً، وَ لا تُبْقِ أَحَداً». (32)

• آب فرات و اهل بيت عليهم السلام‏

سليمان بن هارون عِجْلِى نقل مى‏كند، امام صادق عليه السلام از من پرسيد: ميان تو و آب‏ فرات چه اندازه فاصله است؟ جواب دادم. امام به من فرمود: «لَوْ كُنْتُ عِنْدَهُ لَأَحْبَبْتُ أَنْ آتِيَهُ طَرَفَيِ النَّهَارِ». (33)

• ويژگى‏ها

1. نهر بهشتى‏

قالَ أَمِير الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام: «نَهَرُكُمْ هَذَا يَعْنِي مَاءَ الْفُرَاتِ يَصُبُّ فِيهِ مِيزَابَانِ مِنْ مَيَازِيبِ الْجَنَّةِ». (34) «در اين نهر آب دو ناودان از ناودانهاى بهشتى مى‏ريزد.»

2. آشاميدن از آب فرات‏

سليمان بن هارون از امام صادق عليه السلام نقل مى‏كند كه امام فرمود:

«مَنْ شَرِبَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ حُنِّكَ بِهِ فَإِنَّهُ يُحِبُّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ». (35) «فكر نكنم كام كسى را با آب فرات بردارند مگر اينكه دوستدار ما اهل‏بيت باشد.»

3. كام بردارىِ نوزاد با آب فرات‏

هنگامى‏كه فرزند متولد مى‏شود، مستحب است امورى انجام گيرد مانند: (عقيقه، تراشيدن سر، دادن وليمه و …) يكى از امور مستحب اين است كه كام نوزاد را با آب فرات تر كنند. امام صادق عليه السلام در اين رابطه مى‏فرمايد: «مَا إِخَالُ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ». (36)

4. غسل با آب فرات‏

از امورى كه قبل از زيارت امام حسين عليه السلام مستحب است، غسل با آب فرات است.

امام صادق عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد: «مَنِ اغْتَسَلَ فِي الْفُرَاتِ ثُمَّ مَشَى إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ عليه السلام كَانَ لَهُ بِكُلِّ قَدَمٍ يَرْفَعُهَا وَ يَضَعُهَا حَجَّةٌ مُتَقَبَّلَةٌ بِمَنَاسِكِهَا». (37) «هر كس با آب فرات غسل كند سپس به زيارت قبر امام حسين عليه السلام برود، در برابر هر قدمى كه بر مى‏دارد و مى‏گذارد، ثواب يك حج كامل با مناسك آن به او مى‏دهند.»

5. سلام بر آب فرات‏

مناسب است كسى كه آب مى‏نوشد، تشنگى ابا عبداللَّه عليه السلام را به ياد آورد. امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: «إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَشْرَبَ الْمَاءَ بِاللَّيْلِ فَحَرِّكِ الْمَاءَ وَ قُلْ يَا مَاءُ مَاءُ زَمْزَمَ وَ مَاءُ فُرَاتٍ يُقْرِءَانِكَ السَّلامَ». (38)

6. آب با بركت‏

روايتى وارد شده است كه امام صادق عليه السلام از آب فرات نوشيد سپس حمد الهى را بجا آورد و فرمود: «مَا أَعْظَمَ بَرَكَتَهُ، لَوْ عَلِمَ النَّاسُ مَا فِيهِ مِنَ الْبَرَكَةِ لَضَرَبُوا عَلَى حَافَتَيْهِ الْقِبَابَ مَا انْغَمَسَ فِيهِ ذُو عَاهَةٍ إِلَّا بَرَأَ». (39) «چقدر پر بركت است! اگر مردم مى‏دانستند چقدر بركت دارد، در دو سوى آن خيمه مى‏زدند. مريضى در آن فرو نرود، مگر اينكه بهبود يابد.»

قال على (ع):

الفُرَاتُ سَيِّدُ المياهِ فِى الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ

حضرت على (ع) فرمود: فرات آقاى آب‏ها است در دنيا و آخرت. (40)

—————————–

1. دانشنامه جهان اسلام، ج 6، ص .823
2. محمد ناصر الدين الألْبانى، سلسلة أحاديث الصحيحة، ج 2، ص 465.
3. دانشنامه امام على، ج 9، ص 196.
4. الأمالي‏للصدوق، ص 136؛ نصر بن مزاحم، وقعة صفين، ص 140.
5. خاك بهشت، ص 83.
6. وسائل الشيعه، ج 5، ص 367.
7. بحارالأنوار، ج 45، ص 230؛ امالى صدوق، مؤسسه بعثت، ص 315، با تلخيص.
8. بحارالأنوار؛ تهذيب‏الأحكام، ج 6، ص 72؛ الوفا، ج 101، ص 107.
9. بحارالأنوار، ج 101، ص 114؛ مستدرك‏الوسائل، ج 10، ص 325.
10. وسائل‏الشيعه، ج 14، ص 526؛ مسند الامام الشهيد، ص 525.
11. دائرة المعارف تشيع، ج 4، ص 204.
12. وسائل الشيعه ج 5، ص 410.
13. همان، ص 412.
14. الاستشفاء، ص 56، به نقل از مصباح شيخ.
15. الاستشفاء، ص 28، 113، به نقل از عيون الاخبار و وسائل الشيعه.
16. همان.
17. سفينة البحار، ج 1، ص 308.
18. وسائل الشيعه، ج 5، ص 366.
19. همان، و وسائل‏الشيعه، ج 5، ص 365.
20. بحار الأنوار( چاپ بيروت)، ج 82، ص 153 و 334.
21. مسند الامام الشهيد، ص 528.
22. خاك بهشت، ص 116، امالى صدوق، مؤسسه آل البيت، ص 319.
23. شريفى خوانسارى، زندگى دانشمدان، ص .440
24. دانشنامه جهان اسلام، ج 6، ص 825.
25. خاك بهشت، ص 83.
26. مسند الامام الشهيد، ج 2، ص 541.
27. خاك بهشت، ص 104.
28. العروة الوثقى، ج 1، ص 448.
29. فرهنگ جامع سخنان امام حسين، ص 429.
30. همان، ص 479.
31. فرهنگ جامع سخنان امام حسين، ص 170.
32. موسوعة كلمات الامام الحسين، ص 502.
33. الكافي، ج 6، ص 388؛ كامل الزيارات، ص 47.
34. كافى، ج 6، ص 388.
35. وسائل الشيعه، ج 14، ص 406.
36. كافى، ج 6، ص 388.
37. وسائل الشيعه، ج 14، ص 485.
38. الكافي، ج 6، ص 384؛ بحارالأنوار، ج 62، ص 286.
39. مستدرك الوسائل، ج 10، ص 228.
40. همان، ص 315.