- طول عمر امام زمان (عج)
آيا عمر بشر مرزي دارد که عبور از آن ممکن نباشد و هر کس به آن حد برسد به ناچار بايد بميرد؟ و يا چنين حدي در کار نيست؟ خوشبختانه در عصر ما به روشني به اثبات رسيده است که عمر هيچ جانداري آن چنان محدوديت ندارد که با رسيدن به آن، وقت مرگ او بصورت قطعي فرا رسيده باشد. در علم پزشکي و زيست شناسي براي عمر انسان و يا هر جاندار ديگر حدي تعيين نشده است، که تجاوز از آن محال باشد.
برناردشاو ميگويد: از اصول علمي مورد پذيرش همه دانشمندان بيولوژيست، اينست که براي عمر بشر نميتوان حدي تعيين کرد و حتي دير زيستي نيز مسئله مرز ناپذيري است.
زيست شناس معروف آلماني وايزمن ميگويد: مرگ لازمه قوانين طبيعي نيست، چون در طبيعت از عمر يک لحظهاي گرفته تا عمر ابد همه نوعش وجود دارد. آن چه طبيعي و فطري است عمر جاوداني است. روي اين بيان عمر 969 ساله متوشلخ (1) نه مردود عقل است و نه مردود علم.
در همين دوره خود ما نيز ميزان طول عمر بالا رفته است و دليلي ندارد که بعد از اين هم بالاتر نرود و يک روز نيايد که بشر به عمر 900 ساله برسد. (2)
در اینجا به بررسی امكان تحقق چنین امری میپردازیم:
1- امكان عقلی:
مقصود از این امكان، محال نبودن عمر طولانی از نظر عقل است و مانعی برای تحقق آن وجود ندارد، زیرا در مفهوم زندگی، مرگ زودرس نهفته نیست. بر این اساس، ممكن است كه برای انسان شرائط و محیطی پدید آید كه سلولهای بدن پیوسته بازسازی شود؛ و اندامهای پشین كه دچار پیری و فرسودگی شدهاند به تدریج در جریان خون حل و دفع شوند. لذا، از نظر عقل سالها زنده ماندن محال نمیباشد. (3)
2- امكان علمی:
امكان علمی بدین معناست كه از نظر علم، امكان زندگی دراز مدت را برای انسان محال نیست. امروزه در كیهانشناسی، روانشناسی و سایر رشتههای علمی هر روز نظریات استواری پدید میآید كه با دلایل و شواهد بیشتر همراه میباشد. از این رو به لحاظ علمی در امكان زیست طولانی نیز تردید نمیتوان كرد. كه در اینجا به آن اشاره میگردد:
الف) برخی از محققان میگویند، ژنهایی را كشف كردهاند كه عامل جاویدانگی سلولهاست. این ژنها میتوانند سلولهای آسیب دیده را ترمیم كنند. آزمایشها بر حشراتی كه این ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد كه این جانداران بر اثر مرگ سلولی نمیمیرند، بلكه تحلیل فیزیكی اندامها به مرگ آنها میانجامد. امید است با شناخت مكانیسم پیری، كیفیت زندگی سالمندان بهبود یافته و روند پیری كاهش پیدا كند. (4)
ب) پژوهشگران با آزمایش به روشی از ژن درمانی دست یافتهاند كه از تحلیل رفتن ماهیچههای بدن در اثر پیری پیشگیری میكند. و با این روش میتوان حجم و قدرت ماهیچهها را در زمان پیری و یا در بیماریهای خاص، دوباره بدست آورد. (5)
ج) تاكنون تصور میشد كه نقص در سیستم اعصاب برگشت ناپذیر است و بافتهای عصبی را نمیتوان ترمیم كرد. لیكن محققان دریافتهاند كه سلولهای مغز نیز میتوانند خود را بازسازی كنند و این كار پیوسته در طول زندگی یك فرد انجام گیرد. (6)
د) تحقیق نشان داده است كه مرگها در 90 و 100 سالگی بیشتر به خاطر كهولت نیست، بلکه به دلایل مشخص و عوارضهائی همانند سكته مغزی، عفونت ریه، پوكی استخوان و … رخ میدهد.
و همچنین، ناامیدی در سالمندان احتمال مرگ زودرس را در آنها افزایش میدهد. و تحقیق روی 795 مرد و زنِ 64 تا 75 ساله نشان دادند كه 29 درصد آنهایی كه حالت یأس داشته نسبت به دیگران مرگ زودرس داشتهاند. (7)
بنابراين تلاش دانشمندان براي دست يافتن به راههاي غلبه بر پيري و رسيدن به عمري طولانی نشانگر امکان چنين پديدهاي است چنانکه در اين مسير گامهاي موفقيتآميزي برداشته شده است و هم اکنون در گوشه و کنار جهان کم نيستند افرادي که بر اثر شرايط مناسب آب و هوايي و تغذيه مناسب و فعّاليت مناسب بدني و فکري و عوامل ديگر، عمري نزديک به صدوپنجاه سال و گاهي بيشتر از آن دارند مهمتر اينکه عمر طولاني در گذشته تاريخ انسانها بارها تجربه شده است و در کتابهاي آسماني و تاريخي، انسانهاي زيادي با نام و نشان و شرح حال ياد شدهاند که مدت عمر آنها بسيار درازتر از عمر بشر امروز بوده است.
موريس مترلينک در کتاب حشره شناسي درباره زنبور عسل مينويسد: دانشمندان مگسي که عمر او شش ماه بود تحت مراقبت ويژه از لحاظ غذا و محيط و… قرار دادهاند و توانستهاند عمر آنرا به شصت برابر برسانند يعني سي سال آنرا نگهداري نمايند، پس اگر عمر آدمي را يکصد سال در نظر بگيريم طبق اين فرمولها يک انسان ميتواند با مواظبت همه جوانب آن شش هزار سال زيست نمايد.
بر اساس آنچه تاکنون از منظر دانشمندان در زمینه امکان طول عمر بیان کردیم میتوانیم درباره عمر امام مهدی (عج) به بررسی بنشینیم؛ و دیگر هیچ جای برای شگفتی باقی نمیماند و در امكان علمى و نظرى آن، جاى ترديد وجود ندارد. امام مهدی (عج)، با دانش خدادادى، بر اسرار خوراكيها، آگاهى دارد و بُعدى ندارد كه با استفاده از روشهاى طبيعى و علمى، بتواند مدتى دراز در اين دنيا بماند و آثار فرسودگى و پيرى، در وى پديدار نگردد مگر اینكه در دانش امام مهدی (عج) شك كنیم و پیشی گرفتن علم او را بر كاروان دانش بشر بعید بشماریم. اگر همه اینها را باور داریم، چگونه برای خداوند بلند مرتبه دشوار میشماریم كه مهدی(عج) را بر دانش زمان پیشی دهد؟ و چگونه طول عمری كه خداوند به موعود منتظر (عج) بخشیده، شگفتی میآورد؟
خداوند متعال به عنوان خالق، مربی و تدبیر کننده هستی برنامه و نمايندگاني را از سوي خود براي محافظت و نگهباني عالم و هدايت و خوشبختي و سعادت بشر فرستاده است كه شامل قرآن و پيامبر (ص) و ائمه (ع) ميباشند. و مسلماً خداوند قادرست بجهت مصلحت و خوشبختي و سعادت جامعه، انسان و يا انسانهاي کاملي را محافظت و نگهباني از هر بلايا نمايد و موانع فرسودگي را از سر راهشان بردارد و تا موعد معين آنها را نگهداري نمايد.
3- منابع دینی:
الف : منابع امامیه،
امام سجاد علیه السلام میفرماید:
«سنتهائی از انبیاء گذشته در قائم به یادگار مانده است. از آدم و نوح علیه السلام طول عمر، از ابراهیم علیه السلام تولد پنهانی، از عیسی علیه السلام غیبت ….». (8)
و امام صادق علیه السلام فرمود:
«خدای تعالی عمر بنده صالح خویش، خضر، را طولانی نكرد جز برای اینكه دلیلی بر طول عمر قائم (عج) باشد. و از این رهگذر بهانه دشمنان را خنثی و حجت ایشانرا قطع كند». (9)
ب : اهل سنت:
- ابن جوزی كه از علمای معروف اهل تسنن و حنفی مذهب است، پس از بحث در حالت حضرت مهدی(عج) و نقل روایات رسول اكرم صلی الله علیه و آله درباره آن حضرت میگوید: این اعتقاد امامیه صحیح است كه حضرت مهدی موجود زنده است و برای افرادی استدلال میكند كه از عمر طولانی برخوردار بودهاند. مانند: خضر، الیاس، و همچنین (ذوالقرنین) كه در تورات آمده است. 3000 سال عمر كرد. و همچنین معمّرینی در شمار عمرهای 900، 800، 700 سال نیز در تاریخ آمده است. (10)
- عبدالوّهاب شعرانی، پس از آنكه از تولد آن حضرت در نیمه شعبان 255، صحبت دارد، میگوید: او باقی است تا آنكه حضرت عیسی علیه السلام از آسمان نزول كند و با او دیدار نماید. و عمر او تا زمان ما كه 958 هجری باشد 706 سال است. (11)
ج: كتب آسمانی:
1) قرآن كریم:
در قرآن كریم نیز مواردی از عمرهای طولانی آمده كه به نمونه آن اشاره میگردد:
حضرت نوح علیه السلام «نوح را به سوی قومش فرستادیم، 950 سال در میان آنان زندگی كرد» (12) و همچنین، حضرت یونس علیه السلام: «اگر او اهل تسبیح نبود، تا قیامت وی را در شكم ماهی نگه میداشتم». (13)
پس اگر زندگی در شكم ماهی تا قیامت امكان داشته باشد، در خشكی طبیعی است كه امكان خواهد داشت.
2) كتب آسمانی اهل كتاب:
در میان خداپرستان و پیروان ادیان آسمانی، از اینكه طول عمر ممكن است اختلافی نیست. و در تمام این كتب از عمر طولانی بسیار سخن به میان آمده است. از جمله در تورات است كه كتاب مقدس یهودیان است و از نظر مسیحیان نیز مورد اعتماد میباشد. در تورات شرح زندگی افراد زیادی را آورده است كه جزء كسانی كه عمرشان طولانی است بودهاند و میگوید: «آدم» 900 سال، «نوش» 905 سال، «قینان» 910، «متوشالح» 969، «المك» 777 سال داشته و بعد از آن مردهاند. (14)
نتیجه:
طبق آنچه كه به عنوان نمونه و اختصار اشاره گردید، عمر طولانی نه از نظر عقل محال بوده؛ و نه از نظر علمی آن را میتوان نفی کرد، تاریخ، سنت و ادیان آسمانی نیز بر آن است كه انسانهایی بودهاند كه فوق عادت و عمر طبیعی همگان، عمر داشته و زندگی كردهاند، بنابراین طولانی بودن عمر امام زمان (عج) از دیدگاه مسلمین از جهات مختلف امری كاملا ممكن بوده و محال نمیباشد.
—————————————-
(1) متوشلخ، سمبل طول عمر در اروپاست و تورات براي او عمر 969 ساله گفته است. (تورات، سفر پيدايش: باب 5 بند 27).
(2) پانزده گفتار، ص 430 به نقل از رجعت متوشلخ بقلم: برناردشاو.
(3) سید صدر، محمدباقر. جستجو پیرامون مهدی(عج)، ص 17 و 18 ترجمه كتابخانه اسلامی، مؤسسه بناء، 1379.
(4) ماهنامه پیام زن، شماره 92، ص 94.
(5) ماهنامه دانشمند، شماره 432، ص 21.
(6) ماهنامه دانشمند، شماره 4444، ص 25، مهر 1379.
(7) همان، شماره، 459، ص 24.
(8) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 51، ص 217،مؤسسه الوفاء، بیروت.
(9) همان.
(10) ابن جوزی، تذكرة الخواص الامه، ص 365، اعلمی، بیروت.
(11) شعرانی،عبدالوهاب، الیواقیت و الجواهر، ص 65، دارالكتب اسلامی، تهران.
(12) سوره عنكبوت/ 14.
(13) سوره قلم/ 48.
(14) تورات، ترجمه فاضل خالقی، سیر پیدایش، باب 5، آیات 5 ـ 32.