سایر مزارهای متبرکه حرم و شهر سامرا

• پيامبران در بيت ‏المقدس

اگر تاريخ پيامبران، مورد مطالعه و بررسى قرار گيرد تقدس شهر بيت‏المقدس بيشتر روشن مى‏شود.

• حضرت ابراهيم علیه السلام

هنگامى كه حضرت ابراهيم علیه السلام در جريان مهاجرت خود، از مصر به فلسطين بازگشت به دستور خداوند در شهر قدس كه در آن زمان يُبُوس نام داشت و به شهر صلح و آرامش مشهور شده بود، اقامت كرد. آن حضرت پس از مدتى، به دستور خداوند، قربانگاه و مكان مقدسى در اين شهر به‏وجود آورد و آن را بيت‏الله نام نهاد. اين مكان مقدس، بعدها به بيت‏المقدس مشهور شد.

در حقيقت، با ساخته شدن قربانگاه، نخستين قدم براى ايجاد تقدس در شهر بيت‏المقدس برداشته شد و پيامبر بزرگ خدا به دستور خداوند، روح پاكى و تقدس را به اين شهر دميد.

• حضرت موسى علیه السلام

پس از آن كه حضرت ابراهيم علیه السلام در فلسطين درگذشت، فرزندان و نوادگان آن حضرت (حضرت يعقوب و فرزندانش) كه رهبرى عبرانى‏ها را عهده‏دار بودند به مصر رفتند اما حضرت موسى علیه السلام كه به تازگى ظهور كرده بود، تصميم گرفت عبرانى‏ها را به فلسطين بازگرداند. در آن زمان تبهكارى و سركشى‏هاى قوم بنى‏اسرائيل به اندازه‏اى افزايش يافت كه براى حضرت موسى علیه السلام غيرقابل تحمل شد. خداوند نيز به سبب همين نافرمانى‏هاى بنى‏اسرائيل، آن‏ها را چهل سال در بيابان‏ها سرگردان كرد و اجازه نداد به فلسطين بازگردند. اين وضع ادامه يافت تا آن‏كه عمر حضرت موسى به پايان رسيد. در شهر قدس بود كه خداوند تبارك و تعالى با حضرت موسى علیه السلام تكلم كرد و به اعتبار اين تكلم آن حضرت كليم‏الله محسوب مى‏شود.

• حضرت داوود و حضرت سليمان علیهما السلام

پس از آن‏كه حضرت داوود به پيامبرى برگزيده شد مأموريت يافت بنى‏اسرائيل را به راه راست هدايت كند. آن پيامبر خدا توانست تبهكارى و شرارت‏هاى بنى‏اسرائيل را تا حدّ زيادى مهار كرده و با فتح بيت‏المقدس و ساير مناطق فلسطين، تمدن جديدى را بنيان‏گذارى كند.
يكى از كارهايى كه حضرت داوود علیه السلام در جريان بنيان‏گذارى تمدن الهى انجام داد، ايجاد پرستشگاه و مكان مقدس در محل فعلى مسجدالاقصى است. به همين دليل، از اين پيامبر خدا نيز به عنوان يكى از بانيان شهر بيت‏المقدس نام برده شده است.
گرچه حضرت داوود علیه السلام تعمير شهر بيت‏المقدس و پرستشگاه بزرگ آن جا را آغاز كرد ولى فرصت نيافت كار بزرگ خود را به ثمر برساند. هنگامى كه آن حضرت متوجه شد مرگ به او نزديك شده است به فرزندش سليمان چنين گفت:

اى سليمان! خداوند به من فرمان داده بود كه مسجد و خانه‏اى برايش در اين شهر بنا كنم. با اين كه مقدمات كار را آغاز كرده‏ام، ولى گويا تقدير خداوند اين است كه من از اين جهان بروم و ادامه‏ى كار را به تو بسپارم. اكنون به تو كه بعد از من پيامبر و جانشين من خواهى شد، سفارش مى‏كنم كه در ساختن اين مسجد شكوهمند لحظه‏اى درنگ نكنى.
پس از وفات حضرت داوود، پرستشگاهى كه بعدها مسجدالاقصى نام گرفت، با شكوه فراوانى توسط حضرت سليمان ساخته شد. شهر قدس نيز مقرّ سلطنت اين پيامبر الهى شد. بنابر اين حدود هشتاد سال حضرت داوود و حضرت سليمان)ع( در اين شهر حكومت تشكيل دادند.

• حضرت عيسى علیه السلام

يكى از وقايع مهمى كه در دوره‏ى تسلط روميان در فلسطين اتفاق افتاد، تولد حضرت عيسى مسيح علیه السلام است. حضرت مسيح در روستاى بيت‏لحم نزديك قدس ديده به جهان گشود. با تولد حضرت مسيح علیه السلام فلسطين به‏ويژه شهر بيت‏المقدس دوران مهمى را آغاز كرد.

در حالى كه حضرت عيسى علیه السلام به پيامبرى برگزيده شده بود، از شهر ناصره به سوى بيت‏المقدس حركت كرد. در راه بيت‏المقدس، از حضرت عيسى معجزه‏هاى فراوانى به ظهور پيوست. حضرت عيسى علیه السلام پس از ورود به بيت‏المقدس، بى‏درنگ به پرستشگاه بزرگ شهر، مسجدالاقصى رفت و در آن جا به تبليغ دين خدا و تعليم مردم مشغول شد. او در پرستشگاه شهر، هر روز مردم را با تعاليم الهى آشنا مى‏كرد و به آن‏ها اندرز مى‏داد.
بالاخره، باز ظهور حضرت عيسى علیه السلام و ورود ايشان به بيت‏المقدس، بار ديگر روح خدايى به اين شهر دميده شد و فصل تازه‏اى آغاز شد. در اين شهر بود كه حضرت عيسى علیه السلام از آن جا به اوج رفت.

• حضرت محمد صلی الله علیه و آله

بيت‏المقدس جايى است كه پيامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله از آن جا به معراج رفت و يكى از معجزات خود را در آن جا تحقق بخشيد. اين حادثه يكى از مهم‏ترين وقايع مسجدالاقصى و شهر بيت‏المقدس در زمان رسول اكرم صلی الله علیه و آله است. پيامبر گرامى اسلام در جريان معراج، ابتدا به آن سرزمين رفتند و سپس از آن جا به سير در آسمان‏ها پرداختند.

پس از آن كه حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله از معراج بازگشت، اين واقعه مهم را براى مردم مكه بازگو كرد و در مورد بيت‏المقدس و مسجدالاقصى فرمود:

شب گذشته خداوند بزرگ مرا به بيت‏المقدس برد و آثار انبيا و سكونت‏گاه آنان را به من نشان داد و…

پس از معراج حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله به مسجدالاقصى، توجه مسلمانان به بيت‏المقدس و پرستشگاه آن )مسجدالاقصى( بيش از گذشته شد.

در آخرين روزهاى حيات مبارك پيامبر گرامى اسلام صلی الله علیه و آله كه آن حضرت نمى‏توانست شاهد باشد كه شهر قدس و اماكن و جايگاه‏هاى مقدس آن كه ميراث انبياى بزرگ خدا و موحدان مخلص تاريخ است، در دست ستمگران و فرمانروايان فاسد باقى مانده و آن‏ها در اين شهر فساد كنند تصميم گرفت به يكى از آرزوهاى خويش جامه‏ى عمل بپوشاند و با اعزام سپاه به شام و فلسطين، اين مناطق، به‏ويژه شهر بيت‏المقدس را آزاد كند.
در پى اين تصميم، فرمان بسيج و تشكيل سپاه صادر شد و جوان هيجده ساله‏اى به نام اسامة بن زيد بن حارثه، به فرماندهى اين سپاه بزرگ انتخاب شد. وى بعد از اين فرمان آماده حركت شد. اما هنوز سپاه او حركت نكرده بود كه پيكى از مدينه به قرارگاه رسيد و اين خبر را آورد كه رسول خدا در حال بسيار سختى است و ممكن است از دنيا برود.

بدين ترتيب، رسول خدا در حالى رحلت كردند كه آخرين فرمان بسيج ايشان در مورد حركت به سوى شام و فلسطين و نجات بيت‏المقدس، عملى نشد.

• بيت المقدس پس از رحلت رسول گرامى اسلام(ص)

پس از رحلت رسول اكرم)ص(، مسايل و مشكلاتى در جامعه‏ى اسلامى پيش آمد كه موضوع عزيمت سپاه اسلام به سوى شام و فلسطين تا مدت‏ها به فراموشى سپرده شد.

در سال سيزدهم هجرى بار ديگر مسلمان‏ها فرصت يافتند و به منظور آزاد كردن شام، فلسطين، بيت‏المقدس، با نبرد رومى‏ها، عازم مرزهاى شمالى شوند. مسلمانان با نبردهاى پى در پى، شهرهاى شام و فلسطين را يكى پس از ديگرى از دست رومى‏ها گرفتند و سرانجام به بيت‏المقدس رسيدند و اين شهر را در سال پانزدهم هجرى قمرى آزاد كردند.