- پرورش استعدادهای فرزندان
مهم‌ترین امتیاز انسان نسبت به سایر موجودات جهان، قابلیت رشد، استعداد و کمال در وجود اوست، در واقع هویت انسان در پرتو همین ویژگی معنا پیدا می‌کند. بنابراین ارزش حقیقی هر انسانی در گرو پیمودن مسیر کمال و به فعلیت رساندن قوا و شکوفایی خلاقیت‌های باطنیش می‌باشد.
در حقیقت آفریدگار جهان به خاطر همین ویژگی انسان، تمام موجودات را در مسیر رشد و تعالی او آفریده است. همان‌طور که در سوره بقره، آیه 29، آمده است:
«هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعا * او خدايى است كه همه آنچه را (از نعمتها) در زمين وجود دارد، براى شما آفريد».
در این راستا پدر و مادر نیز موظف‌اند در زمینه شکوفایی استعدادهای خدادادی فرزندان‌شان، بسترهای مناسب را فراهم آورند. چراکه آنان در قبال تربیت فرزندان مسئولند. در واقع شناسایی استعداد فرزند به او کمک می‌کند تا راحت‌تر مسیر رشد و تعالی خود را طی کند، و با اطمینان بیشتری به سمت آینده قدم بردارد، مسیری که خداوند در وجودش قرار داده است، البته شناسایی این امر مهم باید در زمان خاص و وقت مناسب آن باشد.
اگرچه روش‌هایی که در این مورد، می‌توان از آن استفاده کرد، متفاوت است، اما روش پاسخگویی به سوالات کودکان و نوجوانان یکی از موثرترین روش‌هاست. چرا که در ذهن کودک و نوجوان با رسیدن به رشد عقلانی سؤالاتی مطرح می‌شود، که شایسته است، والدین به این سؤالات توجه کرده و با پاسخ منطقی و صحیح آنان را راهنمایی نمایند.
در روش تربیتی اهل‌بیت می‌توان به این مورد اشاره کرد که قاسم بن الحسن یادگار حضرت مجتبی علیه‌السلام هنگامی که در شب عاشورا از عمویش امام حسین علیه‌السلام شنید که به اصحابش بشارت شهادت می‌داد، در ذهنش سؤالاتی مطرح گردید، بنابراین از جای خود برخاست و از امام حسین علیه‌السلام سؤال کرد:
«عمو جان! آیا من هم در ردیف شهدا خواهم بود؟
امام حسین علیه‌السلام فرمود: پسرم مرگ را چگونه می‌بینی؟
نوجوان خوش سیما با تمام خلوص و صفا پاسخ داد: ای عمو! شیرین‌تر از عسل.
قاسم سؤال خویش را تکرار نمود: آیا من هم در ردیف شهدای کربلا خواهم بود؟
امام پاسخ داد: عمویت فدای تو! بلی به خدا قسم تو را هم در ردیف یارانم خواهند کُشت، حتی پسر شیرخواره‌ام عبدالله را نیز به شهادت می‌رسانند.»
فرزند غیرتمند امام مجتبی علیه‌السلام با شنیدن این سخن یکه خورده و سوی عمویش خیز برداشته و پرسید: عموجان! آیا آن‌ها به خیمه‌گاه می‌رسند و بعد از تسلط به خیمه‌ها و بانوان، عبدالله را می‌کشند!؟
آن‌گاه امام علیه‌السلام کیفیت شهادت طفل شیر‌خواره را به قاسم شرح داد». (1)
بهتراست کودک و نوجوان جواب پرسش‌های خود را از خانواده، مخصوصآ والدین خود بگیرد که این امر مستلزم بالا بردن سطح آگاهی و دانش والدین می‌باشد، اما در صورتی‌که آن‌ها قادر به پاسخگویی به سؤال فرزندشان نیستند، باید بدانند که او را نزد چه کسی بفرستند تا جواب صحیح را از آن‌ها دریافت کند و به بیراهه نرود.
یکی دیگر از روش‌ها، شیوه کارآمد تشویق است. تشویق در پرورش استعدادهای فرزندان یک راه‌کار کاملاً موفق می‌باشد و اگر با شرایط صحیح انجام شود، محرک قوی در ایجاد و تکرار خصال پسندیده در وجود فرزندان خواهد بود. تشویق می‌تواند به صورت‌های مادی و معنوی باشد. تحسین، تقدیر، اعطای جایزه و هدیه، بذل عاطفه و محبت، تکریم و تشکر جلوه‌هایی از تشویق است، که می‌توان در تربیت کودکان و نوجوانان از آن کمک گرفت.
————————————
1- الهدایة الکبری، ص 204.
