- مزار و مقبره عمار بن ياسر
عمار بن ياسر بن مالك بن كنانه از قبيله بنى ثعلبه، كنيهاش ابويقظان و مادرش سميه و پدرش ياسر نخستين شهداى اسلام بودند. پدر و مادر عمار از كسانى بودند كه در راه اسلام شكنجه فراوانى متحمل شدند. بارها مشركان بدن عمار را مىسوزانيدند.
پيامبر صلى الله عليه و آله هنگام شكنجه آنان دعا مىكرد، «خدايا خاندان ياسر را بيامرز! اى آل ياسر! شكيبايى كنيد؛ زيرا موعد شما بهشت است». عمار بن ياسر يكى از صحابه خاص و فداكار پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بود و در تمامى غزوات آن حضرت حضور داشت. در نبرد يمامه نيز براى سركوبى مرتدين حضور يافته، مجروح شد و باگوش بريده، سپاهيان را به جنگ و پايدارى ترغيب مىكرد.
پيامبر صلى الله عليه و آله در حق او سخنان بسيارى فرموده است، از جمله: «عمار تا استخوان سرش از ايمان آكنده است، هر كه عمار را دشمن بدارد، پروردگار، او را دشمن مىدارد». (1)
پيامبر صلى الله عليه و آله در جاى ديگرى، از شهادت عمار به دست گروهى ستمكار خبر مىدهد «يَقْتُلُ العَمَّار الْفِئَةَ الباغَيه». (2)
سرانجام عمار در نبرد با گروه ياغى و ستمكار در جنگ صفيندر ركاب على عليه السلام- به شهادت رسيد. وقتى عمار كشته شد، در سپاه معاويه اضطرابى پديد آمد كه عمار كشته شده و پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودهاند عمار به دست گروهى ستمكار كشته مىشود؛ و لذا سپاه معاويه پس از شهادت عمار به ترديد و سستى گرويدند. معاويه كه مىخواست بهگونهاى روحيه سپاهيان را بازگردانده و تقويت كند، مىگفت: راست مىگويند ولى تأويل آن اين است كه ما بر كشندگان عثمان باغى هستيم تا به گرفتن انتقام خون او پاك شويم.
روايت شده است، مردم از پيامبر صلى الله عليه و آله سؤال كردند اگر فتنه روىآورد و اختلاف پديد آمد ما را چه دستور مىدهيد؟ پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند: بر شما باد پسر سميه، به درستى كه او هرگز حق را ترك نمىكند تا اينكه بميرد. سرانجام اين صحابى فداكار در سن 73 سالگى و هنگام شب به شهادت رسيد. على عليه السلام او را بدون غسل در همان ميدان جنگ مدفون ساخت.
امروز بارگاه مقدس و ملكوتى آن يارِ فداكار على عليه السلام در كنار شهر رَقّهدر منطقه صفينيعنى در همان جايى كه به دست آن گروه ستمكار كشته شد قرار دارد. اين مقبره در سمت راست باب على عليه السلام است. چند سالى است به اهتمام جمهورى اسلامى مقبرهاى بسيار بزرگ و باشكوه در حال ساخت است. بر فراز مقبره عمار، گنبدى مرتفع از بتون و سيمان قرار دارد و ارتفاع و سقف مقبره نيز بسيار زياد است. قبر مطهّر او در زير اين گنبد قرار دارد.
- مرقد و مزار اويس قرنى
مزار و مرقد اويس قرنى يكى از صحابه بزرگ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و از شيعيان فداكار على عليه السلام در سمت چپ قبر عمار در شبستانى ديگر قرار دارد. وى يكى از صحابه زاهد و متقى و از شيعيان خالص على عليه السلام بود كه در ركاب آن حضرت در جنگ صفين به شهادت رسيد. بر فراز قبر آن شهيد بزرگوار نيز گنبدى مرتفع استوار يافته است. قبر او را با پارچهاى سبز پوشانيدهاند.
———————————————————-
(1). واقدى، المغازى، ج 3، ص 674؛ ابن حجر عسقلانى، تهذيب التهذيب، ج 7، ص 409.
(2). ابن عبدالبر، الاستيعاب، ج 2، ص 473؛ مقدسى، البدء والتاريخ، ج 5، ص 40.