- مسجدالجنّ
مسجد جنّ از مساجد كهن و شناخته شده مكه است. اين مسجد در پايين كوه حَجون، به سمت حرم، حدود صد و پنجاه متر پس از حجون و در حاشيه قبرستان حجون واقع است. خيابان كوچكى در كنار و غرب اين مسجد با نام «شارع مسجد الجن» وجود دارد كه هنوز تابلوى قديمى آن بر ديوار نصب است. شرق آن نيز خيابان مسجدالحرام است و مسجد جن تقريباً در محلّ تلاقى اين دو خيابان واقع شده است.
از نامهاى ديگر اين مسجد، «مسجد الحَرَس» است. اين نام به نقل از ازرقى است و از آن بابت است كه صاحب الحَرَس كه در مكه گشت شبانه داشته، به اين نقطه مىآمده و در آنجا با عُرفا چهرههاى شناخته شده و برگزيده قبايلو حُرّاس ديگر از شِعْب عامر و ثَنيّة المَدَنييّن ديدار مىكرده است.
نامگذارى آن به مسجد جن، بنا به نقل برخى از روايات، به سوره جن مربوط مىشود. خداوند متعال آيات سوره جن را در اين مكان بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل كرد. آن حضرت در حال بازگشت از طائف پس از طى مسيرى طولانى، با قلبى شكسته و نا اميد در جاى اين مسجد، كه به «نخله» معروف بود، كنار نخل خرمايى نشست و نيمه شب به عبادت و تلاوت قرآن پرداخت. در اين حال، هفت نفر از جنيان با شنيدن صداى قرآن متوقف شده و آيات الهى را به گوش ساير جنيان رسانيدند؛ پيامبر صلى الله عليه و آله پس از آن نيز چندين بار همراه «عبداللَّه بن مسعود» به اين مكان مىآمد و آيات قرآن را بر جنيان مىخواند. در يكى از شبها سوره جن بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد و خداوند آن حضرت را از اسلام جنيان خبر داد. گويا اين آيات در محلى كه به نام مسجد جن شهرت دارد، نازل شده است. برخى ناميده شدن آن را به «مسجدالبيعه» به دليل بيعت جن با آن حضرت دانستهاند.
برخى روايات تاريخى به اين نكته اشاره دارد كه رسول خدا (ص) محل مسجد را براى عبدالله بن مسعود مشخص و معين كرد.
از تاريخ بناى اوليه اين مسجد اطلاعى در دست نيست، اما مىدانيم كه مسجد در قرن دوم و پس از آن سرِ پا بوده، به همين نام شناخته مىشده و مورّخان در طول قرون مختلف از آن ياد كردهاند. اين مسجد كه به آن مسجد الحرس نيز گفته مىشده در سال 1112 در حالى كه به دليل سيلهاى مكرر از ميان رفته بود، بازسازى و ساخته شد. در اين بازسازى محراب مسجد قديم را از زير خاك بيرون آوردند. مسجد قبّهاى هم داشته كه به نوشته غازى در سال 1343 ق منهدم شده است.
محل فعلى مسجد، در محلّ قبلى آن است و در بازسازى جديد مساحت آن به 600 متر مربع رسيده است. بناى مسجد محكم است و منارهاى در ركن شمال شرقى دارد.
