- مسجد مباهله یا مسجد الإجابه
يكى از طوايف قبيله اوس، بنو معاوية بن مالك بود كه پس از پذيرفتن اسلام، به مانند ساير طوايف و محلّات، در ميان خانههاى خود مسجدى بنا كردند كه به نام «مسجد بنومعاويه» تيرهاى از انصار و «مسجد الاجابه» شهرت يافت. در منابع شيعه، از «مسجد مباهله» ياد شده كه بر اساس آنچه شهرت دارد، همين مسجد الاجابه است. اين مسجد در فاصله چهارصد مترى شمال شرقىِ بقيع و پانصد و پنجاه مترى مسجد النبى (ص) در كنار شارع ستين شارع ملك فيصلقرار دارد.
مورّخان درباره نامگذارى آن به الإجابه نوشتهاند كه روزى رسول خدا (ص) به مسجد اين طايفه درآمد، دو ركعت نماز گزارد و پس از نماز سه چيز از خداوند خواست:
«… سألْتُ رَبّى أنْ لايُهْلِكَ أُمَّتى بِالسَّنَة فأعْطانِيها، وَ سَأَلْتُهُ أنْ لايُهْلِكَ أُمَّتى بِالْغَرْق. وَ سَأَلْتُهُ أنْ لايَجْعَلَ بَأْسَهُم بَيْنَهُم فَمَنَعَنيها …». (1)
«… يكى آنكه امّت اسلام را به قحطى هلاك نكند، كه پذيرفت. دوّم آنكه: خداوند مسلمانان را با غرق شدن نميراند. آن را هم پذيرفت. سوّم آنكه: مسلمانان به جان يكديگر نيفتند، امّا اين خواسته اجابت نشد.» و پذيرفتن آن دو خواسته سبب شد تا آن مسجد را «مسجد الاجابه» بنامند.
عبدالله بن عمر كه مىكوشيد در مكانهايى كه رسول خدا (ص) نماز خوانده، نماز بگزارد، به ميان طايفه بنو معاويه آمد و از آنان خواست تا محلّ دقيق نماز آن حضرت را به او نشان دهند تا در آنجا نماز بگزارد. سعد وقاص مىگويد: زمانى پيامبر (ص) از آنجا عبور مىكرد، وارد مسجد بنو معاويه شده، دو ركعت نماز خواند؛ سپس با خداى خود مناجات كرده از مسجد بيرون آمد.
اين مسجد از همان آغاز شهرت داشته و مورد احترام مسلمانان زائر مدينه بوده است.
در منابع شيعه، از مسجد مباهله در مدينه ياد شده (2) كه گفته مىشود همين مسجد الاجابه است. در منابع اهل سنت، يادى از نام مسجد مباهله نشده است. داستان مباهله كه در قرآن به آن اشاره شده و شرح آن در كتابهاى سيره آمده است، مربوط به مباهله حضرت رسول (ص) با علماى نصاراى نجران است كه طى آن، علماى مسيحى، با ديدن پيامبر وهمراهانش على، فاطمه و حسنين (ع) بودند، از مباهله منصرف شدند و پذيرفتند كه جزيه بپردازند. گفته مىشود كه محلّ مباهله در همين جاى مسجد الاجابه بوده است.
————————-
- كتاب مسلم، كتاب الفتن، ش 2890.
- بحار الأنوار، ج 97، ص 225.
