- سُخط و خشم بر خداوند
سُخط در مقابل رضا قرار دارد و عبارت است از ناخشنودي و ناراضي بودن از خداوند متعال و آن‌چه او براي انسان رقم مي‌زند. این صفت اخلاقی بد، از لشکریان شیطان است.
ناراضی بودن انسان از آن‌چه خلاف میل اوست و اعتراض به مقدّرات الهی موجب سخط الهی می‌شود و هر حالت یا کاری که سبب برانگیختن سخط الهی شود، یک رذیلت محسوب می‌شود. در روايات است از حضرت صادق علیه‌السلام که:
«چگونه مؤمن، مؤمن مي‌باشد در صورتي که از قسمتش ناراضی است، و منزلت خويش را تحقير مي‌کند با آن‌که خداوند حاکم بر او است؟» (1)
- نشانه‌های خشم انسان از تقدیرات الهی
از چند راه می‌توان فهمید که انسان از خدا راضی است یا خیر. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
– اعتراض کردن و انکار سرنوشت و تقدیرات الهی
– اندوهناکی بر سرنوشت
– بدبینی به جریان امور
– جنگیدن با مقدّرات
– ناراحتی از دنیا
– سستی در عبادات
- ریشه‌های خشم و نارضایتی از خدا
ریشه و منشأ خشم بر خدا، جهل به تدبیر و حکمت خداوندی، جهل به پروردگاری او ناتوانی و سهل‌انگاری در بندگی اوست.
دوستى با كفّار نیز عامل خشم و غضب الهى است. مطابق با سوره مائده، آیه 80، اهل كتاب، سلطه و دوستى كافران را مىپذيرفتند، ولى با مسلمانان كنار نمىآمدند و به موجب اعمال خود دچار خشم الهی شدند:
«لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَن سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ * بسيارى از آنها را مىبينى كه كافران (و بتپرستان) را دوست مىدارند (و با آنها طرح دوستى مىريزند) نفس (سركش) آنها، چه بد اعمالى از پيش براى (معاد) آنها فرستاد!»
یکی دیگر از عوامل سخط الهی نارضایتی والدین از انسان است.
- راه‌های درمان رذیله نارضایتی از خدا
معيار و ملاک در سعادت انسان، رضايت و خشنودي پروردگار است که ريشه در فطرت و سرشتِ پاک انساني دارد؛ اما مهم آن است که ما در مواقع حساس به درستي بدانيم و تشخيص دهيم رضايت خدا در چيست و در مورد و مصداق به اشتباه نيفتيم و شيطان از اين طريق ما را گمراه نسازد. چنان‌که ديده‌ايم در طول تاريخ برخی افراد، حق و باطل را به خوبي نشناختند و گزينه‌اي را انتخاب کردند که در حقيقت، رضايت خدا در آن نبوده است.
انسان بايد اهل بينش صحيح و بصيرت و زمان‌شناس باشد و اين تنها در گرو تمسک به قرآن کريم و خاندان نبوت عليهم‌السلام و پيروي از آنها است.
تلاش برای رسیدن به این معرفت که نظام آفرینش در جهان بهترین است، از راه‌های درمان این بیماری اخلاقی است.
دانش به این‌که تمامی هستی از جانب خداست و بر اساس مصلحت و خیر است در رسیدن به مقام رضا مؤثر است.
——————
1- الكافي (ط – دارالحديث)، ج 3، ص 162.
