- تمجید یا مذمت کالا
برخی افراد برای فروش یا خرید کالا، به تبلیغ و تمجید کالا، یا به مذمت آن می‌پردازند. تبلیغ تا آن‌جا که با دروغ همراه نباشد و در مقام انحراف افکار جامعه نباشد، حرام نیست؛ ولی در تجارت گاهی ناپسند می‌شود و این بدی وقتی شدت می‌یابد که تبلیغ، تبدیل به جوسازی شود.
افکار عمومی در صورتی تصمیم درست می‌گیرد که تصمیم‌گیری در محیطی همراه آرامش و بر مبنای عقل و منطق باشد و تبلیغ، این آرامش را بر هم می‌زند.
معمولاً در بازار، تبلیغ منفی از سوی مشتری انجام می‌گیرد؛ یعنی کالای مورد معامله را مذمت می‌کند و عیب روی آن می‌گذارد تا آن را به قیمت نازل بخرد؛ و تبلیغ مثبت از سوی فروشنده صورت می‌گیرد تا بازار گرمی کند و جنس خود را با قیمت بهتر و بیشتر به فروش رساند.
در احادیث اسلامی از هر دو شیوه، مذمت و نهی شده است؛ چنان که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید:
«از ستایش کالا به هنگام فروش و مذمت به هنگام خرید پرهیز کنید.» (1)
—————-
1- الكافي (ط – دارالحديث)، ج 10، ص 16.
