قبرهاى علما در كاظمين و بغداد

• قبرهاى علما در كاظمين و بغداد

در داخل حرم مطهر و خارج آن قبر تعدادى از عالمان و انديشمندان اسلامى وجود دارد:

1. خواجه نصير الدين طوسى (597 ق- 671 ق)

در رواق باب القريش، رواق غربى، خواجه نصير الدين محمد بن محمد بن حسن طوسى، ازعالمان، متكلمان ورياضى‏دانان مشهورشيعه، به‏خاك‏سپرده‏شده است. خواجه نصير الدين طوسى، وزير ايرانى و شيعى هولاكوخان مغول، تأليفات فراوانى در كلام و عقايد و نيز علوم دقيقه مثل رياضى و هندسه دارد كه مشهور ترين آن ها تجريد الاعتقاد و آداب المتعلمين است. اين وزير دانشمند شيعى، هنگام تهاجم هولاكوخان مغول به بغداد و سرنگونى خلافت عباسى، همراه خان مغول بود. بر بالاى قبر او كتيبه‏اى با اين عبارت ديده مى‏شود: «هذامرقد سلطان الحكماء و المحققين محمد بن محمد بن حسن الطوسى، عمر فى عهد السلطان بن السلطان … الامجد معتمد الدوله».

2. ابوسبحه‏

موسى بن ابراهيم اصغر بن موسى الكاظم ملقب به المرتضى، كه به سبب ذكر و تسبيح گفتن زياد او را ابوسبحه مى‏گفتند، در بغداد از دنيا رفت و در مقابر قريش، در جوار پدر و جدش به خاك سپرده شد.

3. ابن قولويه (ف 369 ق)

ابو القاسم جعفر بن محمد بن قولويه قمى، از فقيهان و محدثان شيعى در عصر آل بويه است كه در رواق شرقى حرم (پايين پا) به خاك سپرده شده است. ابن قولويه از سوى معز الدوله ديلمى دعوت شد تا از قم به كاظمين برود و به تأسيس حوزه علميه آن بپردازد. شيخ مفيد و ابو الفتح كراچكى از شاگردان او بودند و شيخ مفيد را در كنار او به خاك سپردند. ابن قولويه صاحب تأليفاتى در فقه و حديث است و كتاب كامل الزيارات او مشهور است.

4 و 5.  قبور منسوب به سيّد رضى و سيّدمرتضى‏

سيّد رضى و سيد مرتضى چنانكه در بخش كربلا گفته شد، در بغداد و در منزل مسكونى خود دفن شدند و پس از آنجا به كربلا منتقل و در حرم مطهر به خاك سپرده شدند. امروزه اين دو قبر منسوب به سيّد رضى و سيّد مرتضى كه ظاهراً همان محل اوليه دفن آنان بوده داراى گنبد و بارگاهى است.

6. آرامگاه شيخ مفيد:

مقبره شيخ مفيد در شرق رواق جنوبى حرم مطهر قرار دارد. وى يكى از بزرگان شيعه و فقها و متكلمان چيره دست و توانا بود كه در سال 413 هق درگذشت. بر روى قبر او ضريحى فولادى و قديمى قرار دارد. قطعه شعرى بر سنگ مرمر بالاى قبرش نوشته شده كه امام زمان (ع) در رثاى فوت او سروده است.

7. مرقد امامزاده موسى بن ابراهيم:

وى موسى بن ابراهيم بن موسى بن جعفر (ع) و برادر زاده امام رضا (ع) بود و مأمون او را براى تسخير يمن و سركوب شورش آن نواحى فرستاد وى نيز پس از تسخير يمن، مردم آنجا را به امامت حضرت رضا (ع) دعوت كرد.