- غذای حرام
از نظر علم و دین مسلم است كه علاوه بر این‌كه غذا در جسم انسان اثر مى‌گذارد و موجب حفظ و تقویت آن مى‌گردد در روح انسان نیز اثر مى‌گذارد. همان‌گونه كه غذاى سمّى جسم انسان را مسموم مى‌كند، غذاى حرام روح انسان را آلوده مى‌نماید.
تأثیر غذای حرام در زندگی از جمله تربیت فرزندان بسیار مؤثر می‌باشد تا جایی كه باعث قساوت قلب می‌شود و قلب وقتی قسی شد دیگر حرف صحیح و منطقی در او اثر نخواهد كرد.
امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا وقتی دید که کلام حقش در دل سخت‌تر از سنگ کوفیان اثر نمی‌کند علت این سخت‌دلی و عدم کرنش در برابر حق را لقمه‌های حرامی برشمرد که شکم‌های کوفیان از آن پر شده بود:
«شکم‌های‌تان از حرام پر شده و بر قلب‌های‌تان مُهر خورده است.» (1)
مهم بودن غذای حلال چنان است که پیامبر گرامی آن را جزو حقوق فرزند بر شمرده‌اند و بر پدر واجب است در تهیه غذای حلال برای فرزندش تلاش کند.
«حق فرزند بر پدرش اين است كه… جز از راه حلال، روزى او را تأمين نكند.» (2)
اثر گذاری غذای حلال بر روی قلب است و باعث نورانیت آن می شود رسول اكرم صلىاللهعليهوآله فرمودند:
«هر كس چهل روز حلال بخورد، خدا قلب او را روشن كند.» (3)
همچنین فرمودند خوردن غذای حلال باعث آمرزش گناهان می شود:
«هر كس حلال بخورد، بر سر او فرشتهاى بايستد و تا زمانى كه از خوردن فارغ شود، براى او طلب آمرزش كند.» (4)
امام صادق عليهالسلام نیز در آموزش دادن فرزند به تفاوت بین غذای حلال و حرام و کسب حلال تأکید فرموده‌اند:
«فرزند… را در هفت سال سوم (از چهارده سالگى به بعد) حلال و حرام ياد دهيد.» (5)
اثر وضعی غذا بر روی فرزند چنان است که پیامبر گرامی شروع تربیت کردن فرزند و حساسیت نشان دادن نسبت به غذای او را از شکم مادر گوشزد نموده‌اند. ایشان می‌فرمایند:
«فرزندان‌تان را در رحم مادران‌شان تربيت كنيد.»
سئوال شد: اين چطور ممكن است، اى رسول خدا؟
فرمودند: «با خوراندن غذاى حلال (به مادران‌شان).» (6)
- شیر مادر
شیرمادر علاوه بر این‌که از لحاظ جسمی بر روی کودک اثر دارد بر روی رفتار و منش و شخصیت کودک نیز تأثیرگذار است، و همان‌طور که اگر شیر مادر مقوی باشد در بنیه و قوه کودک تأثیر دارد از نظر معنوی هم در روحیات فرزند تأثیر دارد. بنابراین مسئولیت مادر در قبال فرزند حساس‌تر می‌شود و مواظب باشد به واسطه بی‌تقوایی شیرخود را آلوده نسازد.
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرمودند:
«در شیردادن به فرزند خود از زن احمق پرهیز کنید زیرا شیر پایه و اساس رشد و تربیت فرزند است.» (7)
ایشان در جای دیگر نیز راجع به مهم بودن دایه و کسی که فرزند را شیر می‌دهد چنین فرمودند:
«فرزندان‌تان را از شیر زن بدکاره و دیوانه دور نگه دارید، زیرا شیر اثر خود را می‌گذارد.» (8)
امام صادق علیه‌السلام نیز تأثیر گذاشتن شیر بر فرزند را چنین بیان می‌فرمایند:
«شیر زن یهودی و یا نصرانی نزد من بهتر از شیردادن زنان ناصبی است، پس زنان ناصبی را به دایگی انتخاب نکنید.» (9)
از شهید بزرگوار مرحوم حاج شیخ فضل الله نوری پرسیدند: چرا یکی از پسران شما، بدین غایت شرور شده است؟ فرمود: آن چیزهایی که من از او دیده‌ام و می‌بینم شما ندیده‌اید و بعداً خواهید دید. این فرزند همانا قاتل من خواهد بود و کسی که در پای دار من کف زنان شادی کند و تبریک بگوید. گفتند: از چه رو دارای این احوال و اوصاف است؟
فرمود: شیری که خورده نجس و خبیث بوده و شیردهی که او را تربیت نموده نجس و پلید بوده است.
گفتند: داستان او را بیان فرمایید. فرمود: آن زمانی که در سامرا در محضر استاد بزرگ میرزای شیرازی مشرف بودم، خداوند این پسر را به من داد. مادرش بی‌شیر بود برای شیر دادن به او ناچار به گرفتن دایه‌ای شدیم. بدون تحقیق زنی را برای دایگی او اجیر کرده و به تربیت او گماشتیم تا حدود دو سال او را شیر داد. بعد معلوم گردید که آن زن ناصبی و از خوارج بوده و دو سال شیر ناپاک به او داده است. نجس و حرامِ مجهول هم تأثیر خود را می‌گذارد.
—————————-
1- «فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُكُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِكُمْ»؛ بحارالأنوار، ج45، ص8
2- حَقُّ الوَلَدِ عَلى والِدِهِ… أَن لايَرزُقَهُ إِلاّطَيِّبا؛ نهج الفصاحه، ص447.
3- «مَنْ أَكَلَ الْحَلَالَ أَرْبَعِينَ يَوْماً نَوَّرَ اللَّهُ قَلْبَهُ»؛ عدة الداعي و نجاح الساعي، ص153.
4- «مَنْ أَكَلَ الْحَلَالَ قَامَ عَلَى رَأْسِهِ مَلَكٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُ حَتَّى يَفْرُغَ مِنْ أَكْلِه»؛ بحار الانوار ، ج63، ص314.
5- «اَلغُلامُ… يَتَعَلَّمُ الحَلالَ وَ الحَرامَ سَبعَ سِنينَ»؛ الكافى، ج11، ص444
6- اَدِّبُوا اَولادَكُم فى بُطونِ اُمَّهاتِهِم. قيلَ: وَكَيفَ ذلِكَ يا رَسُولَ اللّه؟ فَقالَ: بِاِطعامِهِمُ الحَلالَ؛
جُنگ مهدوى، ص 132.
7- «إِیَّاکُمْ أَنْ تَسْتَرْضِعُوا الْحَمْقَاءَ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُنْشِئُهُ عَلَیْه»؛ مستدرک الوسائل، ج 15، ص162.
8- «تَوَقَوُّا اَولادَکُم لَبَن البَغِیَّة وَ المَجنُونَة، فَاِنَّ اللَّبَنَی یَعدی»؛ طب الأئمة علیهم السلام (للشبر)، ص283 .
9- «رَضَاعُ الْیَهُودِیَّةِ وَ النَّصْرَانِیَّةِ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ إِرْضَاعِ النَّاصِبِیَّةِ فَاحْذَرُوا النُّصَّابَ أَنْ تُظَائِرُوهُم»؛ مستدرک الوسائل، ج 15، ص162.
