- فضیلت زیارت امام رضا علیه السلام در روایات
روایات فراوانی در فضیلت و ارزش زیارت امام رضا علیه السلام نقل شده است که در اینجا به چند نمونه از آن اشاره می نماییم:
- امام رضا علیه السلام فرمود:
هر كس كه دورى سفر را بر خود بپذیرد و به زیارت من آید، من در روز قیامت در سه جایگاه به نزد او خواهم شتافت تا او را از تنگنا به در آورم. آن جایى كه نامه اعمال دست به دست مى‌شود، در صراط، و هنگام سنجش اعمال. (1)
- اما رضا (علیه السلام):
برای زیارت هیچ قبری بار سفر نبندید مگر برای زیارت قبور ما اهل البیت،آری بدانید من با زهر شهید خواهم شد،و محل دفنم در غربت خواهد بود، پس هر کس که برای زیارت من سفر کند دعایش مستجاب و گناهش آمرزیده و بخشیده خواهد شد. (2)
- امام رضا علیه السلام:
هر امام و رهبرى، عهد و میثاقى بر پیروان و دوستدارانش داردو همانا یکى از اعمالى که نمایانگر وفادارى و اداى میثاق است،زیارت آرامگاه آنان است. (3)
- امام رضا علیه السلام: «من به زودى مظلومانه با سم به قتل خواهم رسید. پس هر که باشناختحق من زیارتم کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را ببخشاید».
- ریان گوید: به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم مردم مىگویند شمابا این که اظهار بىرغبتى به دنیا مىکنید ولایتعهدى راپذیرفتهاید؟ امام فرمود: خداوند خود مىداند که من این امر راناپسند مىداشتم ولى چون بین پذیرش آن و مرگ مخیر شدم، قبول آنرا بر مرگ ترجیح دادم. (4)
- امام رضا علیه السلام:
هر که مرا زیارت کند در حالى که حق و طاعت مرا که خدا بر او واجب کرده بشناسد، من و پدرانم در روز قیامت شفیع او هستیم و هر که ما شفیع وى باشیم نجات یابد. (5)
همچنین فرمودند:
این بارگاه بوستانى از بوستانهاى بهشت است، و محل آمد و شد فرشتگان آسمان، و همواره گروهى از ملائکه فرود مىآیند و گروهى بالا مىروند تا وقتى که در صور دمیده شود. (6)
- رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم:
پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنهکارى اورا زیارت نکند جز این که خداوند گرفتارى او را برطرف سازد وگناهانش را ببخشاید. (7)
- بر طبق روایتى دیگر، حسن بن وشّاء مى گوید: از حضرت رضا علیه السلام پرسیدم: پاداش زیارت قبر یکى از ائمه علیهم السلام چیست؟ آن حضرت فرمود: «مانند ثواب زیارت قبر امام حسین است».
پرسیدم: پاداش کسى که قبر امام حسین علیه السلام را زیارت کند، چیست؟
فرمود: سوگند به خدا پاداش او بهشت است.
عبدالرحمن بن مسلم از امام صادق ـ علیه السلام ـ دراین باره چنین نقل کرده است:
کسى در زمان مرگ ما، قبرهاى ما را زیارت کند، مانند کسى است که درزمان حیاتمان ما را زیارت کند.
- جناب شیخ طوسى از حضرت رضا علیه السلام نقل کرده است که آن حضرت فرمود:
در خراسان بقعه اى است و زمانى خواهد آمد که آن بقعه همواره محل رفت و آمد و مطاف فرشتگان مى شود تا روز قیامت که در صور دمیده مى شود و قیامت فرا مى رسد.
پرسیدند: اى پسر رسول خدا! این بقعه کدام بقعه است؟
فرمود: این بقعه در سرزمین طوس است، به خدا سوگند! آن زمین باغى از باغهاى بهشت است. هر که مرا دراین بقعه زیارت کند مانند کسى است که رسول خدا را زیارت کرده است و براى او پاداش هزار حج مقبول و هزار عمره مقبول نوشته خواهد شد و من و پدرانم روز قیامت شفاعت کننده او خواهیم بود.
- در روایتى دیگر بزنطى مى گوید: نامه حضرت رضا علیه السلام را خواندم، در آن نامه چنین آمده بود.
به شیعیان من بگو زیارت من به اندازه هزار حج پاداش دارد.
بزنطى مى گوید از امام جواد ـ علیه السلام ـ از روى تعجب پرسیدم: به اندازه هزار حج؟ آن حضرت فرمود: آرى: به خدا سوگند کسى که او را زیارت کند در حالى که حق او را مى شناسد، به اندازه هزار، هزار حج (یک میلیون حج) پاداش دارد.
- بر طبق روایتى دیگر امام موسى بن جعفر ـ علیه السلام ـ فرمود:
کسى که قبر فرزندم على ـ علیه السلام ـ را زیارت کند، پاداش او هفتاد حج نیکو و مقبول خواهد بود.
مازنى مى گوید: از سر تعجب پرسیدم: هفتاد حج؟ فرمود:هفتاد هزار حج.
عرض کردم: زیارت او به اندازه هفتاد هزار حج پاداش دارد؟ فرمود: آرى! بسیارى از حج هاپذیرفته نمى شوند. هر کس فرزندم على را زیارت کند ویک شب نزد ایشان بماند، به کسى مى ماند که خدا را در عرش زیارت کرده است.
در برخى از این روایات هفتاد حج و در برخى هزارحج و عمره و در برخى یک میلیون و در برخى هفتاد هزار حج وعمره پاداش زیارت امام رضا ـ علیه السلام ـ قرار داده شده است.
- امام جواد علیه السلام فرمود:
هرکس قبر پدرم را در طوس زیارت کند، خدا گناهان گذشته و آینده اش را مى آمرزد.
- بر طبق روایتى دیگر، هروى مى گوید: حضرت رضا – علیه السلام – وارد قبه اى شد که هارون در آن دفن شده است و با دست مبارکش در کنار آن خطى کشید و فرمود:
این تربت من است و در آن دفن خواهم شد و خداى متعال این مکان را محل آمد و شد شیعیان و دوستانم قرار خواهد داد. به خدا سوگند هر یک از آنان که مرا زیارت کند، یا بر من سلام کند، به سبب شفاعت ما- که اهل بیت پیامبریم – مشمول بخشش و مهربانى خدا قرار خواهد گرفت.
- شیخ صدوق نقل کرده است که مردى از خراسان به آن حضرت عرض کرد: اى پسر رسول خدا! در خواب پیامبر خدا را دیدم، گو این که به من چنین فرمود:
چگونه خواهید بود، زمانى که پاره تنم در سرزمین شما دفن شود و امانت من میان شما نگهدارى شود و ستاره ام در خاک شما پنهان شود؟
حضرت رضا – علیه السلام – فرمود:
منم که در سرزمین شما دفن مى شوم و من پاره تن پیامبر شمایم و منم امانت و ستاره. آگاه باشید! هر کس مرا زیارت کند، در حالى که بشناسد حق و اطاعتى که خدا براى من واجب کرده است، من و پدرانم روز قیامت شفیع او خواهیم بود و کسى که من و پدرانم شفیع او باشیم، نجات مى یابد؛ گر چه بار گناه او به اندازه بار گناه انس و جن باشد.
- حضرت عبدالعظیم حسنى مى گوید: از امام هادى ـ علیه السلام ـ شنیدم که فرمود:
مردم قم و آبه آمرزیده هستند؛ چون در طوس به زیارت جدم على بن موسى الرضا ـ علیه السلام ـ مى روند. آگاه باشید! هر که به زیارت آن حضرت بشتابد و در راه رفتن به طوس قطره اى از آسمان بر سر او فرود آید، حتى اندکى به رنج و زحمت افتد، جسم او بر جهنم حرام خواهد شد.
- در روایتى دیگر از جناب عبدالعظیم حسنى این مطلب به گونه اى روشن تر نقل شده است. ایشان مى گوید: از امام جواد ـ علیه السلام ـ شنیدم که فرمود:
هر کس پدرم را زیارت کند و در مسیر زیارت به سبب بارش باران، سرما و یا گرما و یا هر چیز دیگرى اذیت شود و به رنج افتد، جسد او بر آتش جهنم حرام خواهد شد.
- حضرت رضا ـ علیه السلام ـ فرمود:
کسى که مرا در غربت زیارت کند، خدا او را با ما محشور خواهد کرد و در درجه ها و مراتب عالى رفیق ما خواهد بود.
- در روایت دیگرى از امام صادق ـ علیه السلام ـ چنین نقل شده است:
مردى از فرزندان موسى بن جعفر به پا خواهد خواست، نام او مانند نام امیرالمؤمنین، على است و او در طوس در سرزمین خراسان مدفون خواهد شد. او به وسیله سم کشته و در همان جا غریبانه دفن خواهد شد. هرکس او را زیارت کند در حالى که حقش را بشناسد، خدا پاداش کسانى را به او خواهد داد که قبل از فتح مکه در راه خدا انفاق کرده و جنگیده اند.
- شیخ صدوق از امام صادق ـ علیه السلام ـ چنین نقل کرده است.
یکى ازنوه هاى من درسرزمین خراسان در شهرى که به آن طوس مى گویند، کشته خواهد شد. هر کس در حالى که حقش را مى شناسد او را زیارت کند، روز قیامت دستش را مى گیرم و او را داخل بهشت مى کنم؛ گرچه در زمره انجام دهندگان گناه کبیره باشد. هرکس او را زیارت کند در حالى که حقش را بشناسد، خدا به او اجر هفتاد شهید از شهیدانى که باایمان و از روى حقیقت جلوى رسول خدا به شهادت رسیده اند، خواهد داد.
- زید شحام مى گوید: از امام صادق – علیه السلام – پرسیدم: پاداش کسى که رسول خدا را زیارت کند چیست؟
فرمود: مانند کسى است که خدارا در عرشش زیارت کرده است.
پرسیدم: ثواب کسى که یکى از شما را زیارت کند، چیست؟
فرمود: مانند پاداش کسى است که رسول خدا ـ صلوات الله علیه وآله – را زیارت کرده باشد.
- امام موسى بن جعفر- علیه السلام – فرمود:
پسرم، على -علیه السلام- مظلومانه با سم کشته خواهد شد و در طوس در کنار هارون دفن مى شود. هر کس اورا زیارت کند، مانند آن است که رسول خدا – صلوات الله علیه وآله – را زیارت کرده است.
- حضرت رضا ـ علیه السلام – فرمود:
زائر من روز قیامت در درجه من، و با من آمرزیده خواهد شد.
- حضرت عبدالعظیم حسنى مى گوید: به امام جواد عرض کردم درباره قبر امام حسین و قبر پدر بزرگوار شما در طوس تردید دارم؛ نمى دانم به طوس براى زیارت پدرتان مشرف گردم یا به کربلا روم براى زیارت امام حسین علیه السلام، آن حضرت فرمود: همین جابمان، آن گاه از اتاق بیرون رفت و برگشت در حالى که اشکهایش بر دو گونه اش جارى بود. پس فرمود:
زائران قبر امام حسین – علیه السلام – فراوانند و زوار قبر پدرم کم اند.
- جناب على بن مهزیار مى گوید: به امام جواد- علیه السلام – عرض کردم: آیا زیارت حضرت رضا – علیه السلام – فضیلت بیش ترى دارد یا زیارت امام حسین – علیه السلام – حضرت فرمود:
زیارت قبر پدرم با فضیلت تر است؛ زیرا همه مردم به زیارت امام حسین مى روند، اما قبر پدرم را تنها شیعیان خاص زیارت مى کنند.
- از امام هادى ـ علیه السلام – نقل شده است.
هر کس حاجتى دارد، باید به زیارت قبرجدم، على بن موسى الرضا علیه السلام در طوس بشتابد. او باید با غسل به زیارت رود و دو رکعت نماز نزد سر آن حضرت بخواند و در قنوت حاجت خود را بخواهد. همانا دعایش مستجاب خواهد شد، اگر خواسته او گناه یا قطع رحم نباشد.
————————–
- خصال، ج1، ص 109/ امالى صدوق، ص 121.
- عیون اخبار الرضا.
- بحار، ج100، ص116.
- عیون اخبار الرضا، ج2، ص139.
- 5. همان، ج5، ص436.
- بحار، ج102، ص44.
- عیون اخبار الرضا، ج2، ص257.
