فضايل مدينه منوّره‏

• فضايل مدينه منوّره‏

در فضيلت آن همين بس كه صدها حديث از زبان پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله، آن امين وحى و آن راستگوى راست كردار، نقل شده كه همه گوياى فضايل‏ و مناقب اين شهر هستند.

مدينه حرم امن الهى است، شهر صدق و راستى است، خداوند آن را حرم قرار داده است. خداى بركت را در آن جاى داده است. فرشتگان الهى آن را پاسبانند. هجرتگاه و مضجع پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آن جاست. آخرين مسجد پيامبر الهى در اين شهر واقع است و در اين شهر پاداش نماز دو چندان است. اگر همه شهرها به شمشير گشوده شده، شهر مدينه گشوده قرآن است. آن حضرت اين شهر را، همچون مكّه، حرم قرار داد و صيد و شكار حيوانات، كندن درختان، ريختن خون و … را در آن حرام كرد. پيامبر (ص) به درگاه الهى تضرع كردند كه: «بار خدايا! ابراهيم بنده و رسول تو، مكّه را حرم قرار داد، من نيز مدينه را حرم قرار مى‏دهم در آن‏چه ميان دو حرّه است، همان‏گونه كه ابراهيم مكّه را، حرم قرار داد». (1) آن حضرت در فضليت مدينه فرموده‏اند: «ايمان در مدينه انباشته و جمع شده است؛ همان‏گونه كه مارى در لانه‏اش جمع مى‏شود.» (2)

 پيامبر خدا (ص) مى‏فرمود: «الْمَدينَهُ أَفْضَلُ مِنْ مَكّهَ». (3) مدينه از مكّه برتر است.

بخارى و نيز مسلم از ابوهريره نقل كرده‏اند كه گفت: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود:

«فرشتگان بر دروازه‏هاى مدينه نگاهبانند و نه طاعون بدين شهر درآيد و نه دجال».

و نيز فرمود: مقصود از سوگند به تين (والتين) مدينه است و مقصود از سوگند به زيتون (والزيتون) بيت المقدس و همچنين مقصود از سوگند به طور سينين و بلد امين به ترتيب كوفه و مكه است. (4) ابو سعيد خدرى از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل كرده است كه مسافرت شايسته نيست، مگر به سوى سه مسجد: مسجد من (درمدينه)، مسجدالحرام و مسجد الاقصى. (5) از مالك بن انس پرسيدند كه منزل كردن در مدينه بهتر است يا در مكه؟

گفت: در مدينه، چرا بهتر نباشد در حالى كه در آنجا راهى نيست مگر اينكه رسول خدا از آنجا عبور كرده و جبرئيل بر آن حضرت در آنجا نازل شده است. (6) اقامت در مدينه و سكونت در آن يا مجاورت آن مستحب، و حتى مجاورت در آن از مجاورت در مكه افضل است.

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس در حرم خدا يا حرم رسول خدا صلى الله عليه و آله از دنيا برود در ضمن افرادى كه در امان هستند محشور مى‏شود. چنين كسى در قيامت از حساب و سوال و جواب معاف است. (7) امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس در حرم دفن شود در امان است. (8) مستحب است انسان سه روز در مدينه منوره براى برآورده شدن حاجات روزه بگيرد.

امام صادق عليه السلام فرمود كه على عليه السلام فرموده است: مكه حرم خداست. مدينه حرم پيامبر صلى الله عليه و آله و كوفه حرم من است.

پيامبر (ص) در حق مدينه بسيار دعا مى‏كردند و مى‏فرمودند: «خدايا! مدينه را بر ما دوست بدار همان‏گونه كه مكّه را بر ما دوست داشته‏اى و حتى بيش از آن و آن را بر ما صحت و سلامت دار و در مُدّ و صاع (اوزان طعام) آن بر ما بركت ده و تب و درد را از آن دور كن.» (9)

 در روايات ديگرى، آن حضرت كسانى را كه مردم مدينه را بترسانند، به آتش الهى وعده داده است؛ از جمله فرموده‏اند: «كسى بر اهل مدينه اراده سوء نمى‏كند جز آن‏كه خداوند وى را در آتش جهنم، با سرب گداخته ذوب مى‏كند، همان‏گونه كه نمك در آب حل مى‏شود» و كسى كه در يكى از دو حرم (مكه و مدينه) بميرد، روز قيامت ايمن مبعوث مى‏شود. (10)

پيامبر صلى الله عليه و آله به درگاه الهى تضرع كردند كه: «بار خدايا! ابراهيم بنده و رسول تو، مكّه را حرم قرار داد، من نيز مدينه را حرم قرار مى‏دهم در آنچه ميان دو حرّه است، همان‏گونه كه ابراهيم مكّه را، حرم قرار داد». (11)

همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «كسى كه در مدينه بميرد، من در روز قيامت براى او شفيع خواهم شد.» (12) و نيز فرمود: «كسى كه پس از انجام حج، قبر من را در مدينه‏ زيارت كند، گويى مرا در زمان حياتم زيارت كرده است.» (13)

و آمده است كه در هنگامى كه از غزوه تبوك بازگشته بودند جماعتی به استقبال لشکر آمده بودند و از قدم های ایشان غبار در هوا پراکنده شده بود. بعضی از همراهان آن حضرت- صلى اللَّه عليه و آله وسلم- بينى خود را از غبار مى‏پوشيدند ، در این هنگام حضرت نقاب خود را از چهره مبارک برداشته و فرمودند:

«به خدايى كه نفس من به دست قدرت اوست هر آينه خاك مدينه بر هر مرضی دواست.»

علاوه بر آنچه گفته شد امتيازهاى ديگری نیز می توان برای  مدينه‏ برشمرد:

مدينه شهريست كه مردمش پيامبر صلى الله عليه و آله را در هنگام غربت و تنهايى پناه دادند و به استقبالش شتافتند و او را يارى كردند در حالى كه قوم و عشيره‏اش و ساير همشهريانش او را رانده بودند.

مردم مدينه در جبهه‏هاى جنگ در كنار پيامبر صلى الله عليه و آله بوده، و در راه اسلام، ايثار و فداكارى نمودند.

مدينه شهرى است كه پايگاه اسلام و مركز اولين حكومت اسلامى گرديد.

شهرى است كه آيات حقوقى، سياسى و نظامى، اقتصادى، اخلاقى و اجتماعى است و آيات مربوط به روابط بين الملل و … در آن نازل شد. شهريست كه اتحاد واقعى اسلامى و برادرى و اخوت در آن رسما پايه ريزى و اجرا گرديد.

شهريست كه معالم دين و معارف اسلام از آنجا توسط صحابه پيامبر صلى الله عليه و آله و سپس شاگردان مكتب امام صادق عليه السلام به سراسر جهان گسترش يافت.

شهرى است كه پيكر پاك پيامبر صلى الله عليه و آله را در برگرفته و جسم پاك بزرگترين بانوى جهان زهراى اطهر عليها السلام را چون گنجينه‏اى مخفى در درون خود جاى داده است، پيكر پاك و مطهر چهار ستاره درخشان آسمان ولايت و امامت، و صدها نفر از صحابه و ياران پيامبر صلى الله عليه و آله و شهداى گرانقدر اسلام را در خاك‏هاى گرم خويش براى هميشه نگهدارى مى‏كند.

—————————–

1. جندى المكى، فضائل المدينه، ص 43.
2. جندى المكى، همان ص 25؛ المقدسى، فضائل الاعمال، ص 89.
3. جندى المكى، همان ص 22.
4. وسائل الشيعه ج 10 ص 283.
5. عمدة الاخبار ص 95 و 96.
6. وفاء الوفا سمهودى.
7. سفينة البحار ماده حرم.
8. وسائل الشيعه ج 10 كتاب الحج ابواب المزار.
9. جندى المكى، همان ص 20؛ بيهقى، سنن الكبرى، ج 3، ص 382؛ بخارى، صحيح، حديث 2889.
10. ابن حجر هيثمى، همان، ص 30.
11. جندى المكى، فضائل المدينه، ص 43.
12. ابن حجر هيثمى، موارد الظمان الى زوائد ابن حبان، ص 255.
13. محمد بن سليمان، همان، ج 1، ص 555.