- خوددارى از انتخاب نالايقان
در نظام اسلامى، همه مناصب و مسئوليتها امانت و وديعه الهى به شمار مىروند؛ پس بايد به شدت مراقب بود كه امانت الهى را به دست چه كس يا كسانى مىسپاريم. ابنعباس از پيامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله نقل مىكند كه فرمود:
«كسى كه فردى را در قومى بهكار گيرد كه در ميان آنان كسانى هستند كه خداوند از آنان راضىتر است، پس به خداوند خيانت كرده است.» (1)
از سوى ديگر، كسانى هم كه خود را در معرض انتخاب مردم يا تصدى يك پست و مقام حكومتى قرار مىدهند، بايد بدانند كه آنان نيز اگر بهتر از خود را براى چنان مسئوليتهايى سراغ دارند، در آن صورت موظفاند كه براى آنان تبليغ كرده و بكوشند تا آن پست و مقام را بر عهده آنان بگذارند، وگرنه اينان نيز مشمول خيانت در امانت الهى شده و آن مقام را ظالمانه اشغال كردهاند.
امام صادق عليه‌السلام در اينباره، مىفرمايد:
«كسىكه مردم را به سوى خود بخواند، در حالى كه داناتر از او در ميان مردم باشد، بدعتگذار و گمراه است.» (2)
امام على عليه‌السلام در باره پرهيز از انتخاب افراد نالايقی که دارای صفات بُخل، جهل، ستمکاری، رشوه‌خواری و … مىفرمايد:
«حاكم بر نواميس، جان، اموال و احكام نبايد بخيل باشد تا در گردآورى مال مسلمانان به نفع خود حريص باشد، و نبايد جاهل باشد تا با جهلش مردم را گمراه كند، و نبايد ستمكار باشد تا آنان را به ستم خود از حقوقشان محروم نمايد، و نبايد در وحشت از دست به دست شدن دولت‌ها باشد تا قومى را بر قوم ديگر ترجيح دهد، و نبايد رشوه خوار در حكم و داورى باشد تا حقوق مردم را از بين ببرد و در رساندن حق به صاحبش توقف نمايد، و نبايد تعطيل كننده سنّت پيامبر باشد تا به اين سبب امّت را دچار هلاكت كند.»
————
1- بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج 23، ص 75.
2- تحف العقول، النص، ص 375.
3- نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه 131.
