- دیگر معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله
قران معجزه جاویدان اسلام و گواه همیشه زنده پیامبری محمد صلیاللهعلیهوآله است، اما تنها معجزه او نیست. به رغم ادعای پارهای مخالفان، پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله در دروان رسالت خویش، معجزات فراوانی را بر مردم عرضه داشت.
- معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله در قرآن
قرآن کریم به پارهای از معجزات رسول گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله اشاره کرده است که در اینجا به طرح دو مورد میپردازیم:
الف) انشقاق ماه:
- در آیات نخستین سوره قمر میخوانیم:
«اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ * وَ إِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَ یَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ * نزدیک شد قیامت و از هم شکافت ماه. و هر گاه نشانهای ببینند روی بگردانند و گویند: سحری دائم است».
طبق روايات مشهور كه بعضى ادعاى تواتر آنها را نيز كردهاند مشركان نزد رسول خدا ص آمدند و گفتند: اگر راست مىگويى و تو پيامبر خدايى ماه را براى ما دو پاره كن! فرمود: اگر اين كار را كنم ايمان مىآوريد؟ عرض كردند آرى (و آن شب، شب چهاردهم ماه بود) پيامبر (ص) از پيشگاه پروردگار تقاضا كرد آنچه را خواستهاند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره شد و رسول اللَّه (ص) آنها را يك يك صدا مىزد و مىفرمود: ببينيد! (1)
بنابراین، مقصود از «وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ» در آیه نخست، معجزه پیامبر صلیاللهعلیهوآله در انشقاق (دو نیم شدن) ماه است. ممکن است گمان شود که انشقاق قمر در این آیات، به دو نیم شدن ماه در روز رستاخیز اشاره دارد، ولی قراینی وجود دارد که برداشت اول را تأیید میکند:
عبارت «وَ یَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ» قرینهای بر این معناست که سخن در این آیات راجع به معجزه پیامبر صلیاللهعلیهوآله است، نه انشقاق قمر در رستاخیز، زیرا در روز قیامت، که پهنه ظهور تمام حقایق است، کسی سخن باطلی بر زبان نمیراند، در حالی که سحر خواندن آیات الهی سخن باطلی است. بعلاوه اگر سخن از معجزه بودن انشقاق ماه نباشد هيچ تناسبى با نسبت سحر به پيامبر (ص) كه در آيه بعد آمده است ندارد.
حاصل آنکه با توجه به قراین یاد شده از یک سو و شأن نزول آیات، از سوی دیگر، آیات نخستین سوره قمر به یکی از معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله، که دو نیم کردن ماه بوده است، اشاره میکند. برای مطالعه بیشتر نسبت به این بحث میتوانید به تفسیر نمونه جلد 23 صفحه 13 مراجعه فرمائید.
ب) اسرا و معراج پیامبر صلیاللهعلیهوآله:
از دیگر معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله، که در قرآن از آن یاد شده، سیر شبانه حضرت از مسجدالحرام به بیت المقدس (مسجد الاقصی) و عروج او به آسمان بوده است:
«سُبْحانَ الَّذی أَسْری به عبدهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ * منزه است آن خدایی که بندهاش را شبانگاهی از مسجدالحرام به سوی مسجدالاقصی که پیرامون آن را برکت دادهایم سیر داد، تا از نشانههای خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست. سوره اسراء آیه 1».
در این آیه از سفر شبانه پيامبر (ص) از مسجد الحرام به مسجد اقصى (بيت المقدس) كه مقدمهاى براى معراج بوده است سخن مىگويد، اين سفر كه در يك شب و مدت كوتاهى صورت گرفت حداقل در شرايط آن زمان از طرق عادى به هيچ وجه امكان پذير نبود و جنبه اعجاز آميز و كاملاً خارق العاده داشت.
- معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله در تاریخ
در منابع تاریخی و احادیث معتبر، به موارد متعددی از معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله اشاره شده است. با توجه به فراوانی این معجزات، طرح همه آنها از گنجایش بحث ما خارج است. در اینجا تنها به دستهبندی معجزات پیامبر صلیاللهعلیهوآله در چند گروه اکتفا میکنیم.
الف) پیشگوییها و اخبار غیبی پیامبر صلیاللهعلیهوآله که همگی با واقعیت مطابقت داشتند؛ مانند خبر دادن از نزول باران، پیشگویی کیفیت شهادت عمار یاسر، خبر دادن از نبرد علی علیهالسلام با سه گروه (ناکثین، قاسطین و مارقین) و پیشگویی آنکه حضرت زهرا سلاماللهعلیها پس از وفات پیامبر صلیاللهعلیهوآله اولین کسی از اهل بیت است که به ایشان میپیوندد و دار فانی را وداع میگوید.
ب) تحقق خارقالعاده حوادث آسمانی نظیر دو نیم کردن ماه، بازگرداندن خورشید در خلاف مسیر معمول آن و بهرهمندی از خوراک آسمانی.
ج) پیروی جمادات و حیوانات از پیامبر صلیاللهعلیهوآله و گفتگوی حضرت با آنان؛ مانند سلام گویی سنگها و درختان به پیامبر صلیاللهعلیهوآله، سخن گفتن با کوه، سجود درخت، شهادت دادن سنگریزهها به رسالت او، سخن گفتن حیواناتی همچون شتر و گرگ و…
د) مقابله با دشمنان از طریق خارقالعاده
ه) استجابت دعای پیامبر صلیاللهعلیهوآله برای شفای بیماران، احیای اموات و…
با توجه به معجزات متعدد پیامبر صلیاللهعلیهوآله، نبوت ایشان زا راه نخست، یعنی راه اعجاز ثابت میشود. (2)
————————————–
(1) طبرسی، مجمع البیان، ج 9- 10، ص 237.
(2) روایات مربوط به معجزات پیامبر اسلام (ص) به تفصیل در بحار الانوار علامه مجلسی، ج 17، ص 225-421 و ج 18، ص 1-148 آمده است.