پرهیز از شخصيت زدگی
شخصيتزدگى و پیروی کورکورانه يكى از آفات و آسيبهاى اخلاقى مناظرهها و گفت‌وگوهاى علمى، اين است كه به جاى ذكر دليل و بيان استدلال براى نظر خود، شخصيت پيشينيان را محور قرار دهيم، و …
پرهیز از جدال و مراء
مراء يا جدالگرى يكى از بدترين و مخرّبترين آفتهاى مناظرهها و گفتگوهاى علمى، «جدال و مراء» است. گاهى هدف از مناظره، صرفاً غلبه بر طرف مقابل و به كرسى نشاندن سخنِ باطل و نادرست …
ملايمت
ملايمت يكى ديگر از نكات مهم و تأثيرگذار، كه همواره در هر مناظره حقطلبانهاى بايد مورد توجه قرار گيرد، «ملايمت» و نرمى در گفتار و كردار است. كسى كه داراى سخن و مدعايى منطقى …
توجه به کلام و نه گوينده
توجه به کلام و نه گوينده يكى از آداب اخلاقى مناظره و گفت‌وگو كه رعايت آن موجب مىشود تا مناظره از مسير درست خارج نشود، اين است كه طرفين در بحث و گفتگوى خود …
استدلال طلبى و حق محورى
استدلالطلبى و حقمحورى يكى ديگر از شرايط تحقق گفت‌وگوى سازنده و مناظره سودمند، اين است كه طرفين گفتگو حقيقتاً قصد پيروى از واقعيت و حقيقت بر اساس مستندات معقول و مقبول داشته باشند. هيچ …
تأكيد بر نكات مشترك
تأكيد بر نكات مشترك دو فرد يا دو گروه زمانى مىتوانند به مناظره و گفت‌وگو بپردازند كه مشتركاتى با يكديگر داشته باشند وگرنه اگر بر سر هيچ مسئلهاى با يكديگر توافق نداشته باشند، هرگز …
صراحت
صراحت يكى ديگر از آداب اخلاقى مناظره، «صراحت بيان» و پرهيز از تكلّف و تعارف در گفتار و دورىكردن از به كار بردن سخنان كنايهآميز و چندپهلو و مبهم است. در يك مناظره حقطلبانه …
فهم موضوع
فهم موضوع مناظره و گفتگو در خلأ صورت نمىگيرد، بلكه حتماً در باره مسئله و موضوع خاصى رخ مىدهد. يكى از ابتدايىترين شرايط تحقق يك مناظره سازنده و سودمند اين است كه طرفين مناظره …
حق خواهی
حق خواهى و روشنگری گاهى براى يك فرد، حقيقت و واقعيت مسئلهاى روشن نشده است و با گفتگو و مناظره با ديگران به دنبال فهم حقيقت است. يكى از فوايد و بركات مهم گفتگو، …
