- بردباری
هرکس که در هر مرتبهای از مراتب نظام حکومتی قرار میگیرد باید با بردباری تمام امور را پیش ببرد و در برابر خواست مردم و احتیاجات آنان کم حوصلگی نداشته باشد و با تحمل فراوان خدمتگزار باشد. امام علی علیهالسّلام در دستور العملهای حکومتی و اداری خود، کارگزاران و کارکنان را به چنین بردباریای فراخوانده است:
«در برآوردن حاجتهای مردم شکیبایی ورزید.» (1)
امیرمؤمنان بردباری را در کنار دانش در رأس ارزشها معرفی کرده است. وقتی درباره خیر از او پرسیدند، فرمود:
«خیر آن نیست که مال و فرزندت بسیار شود، بلکه خیر آن است که دانش تو فراوان و صبر و بردباریات بزرگ مقدار شود.» (2)
بنابراین یک نظام حکومتی ارزشمند، نظامی است که بر اعمال و رفتار کارگزاران و کارکنانش بردباری حاکم باشد.
حضرت علی علیهالسلام سعه صدر را ابزاری لازم برای ریاست دانستهاند:
«ابزار ریاست سعه صدر است.» (3)
———–
1- نهج البلاغه، نامه 51.
2- نهج البلاغه، حکمت 94.
3- نهج البلاغه، حکمت 176.