- روضه شريف
روضة النّبى صلى الله عليه و آله يكى از بهترين مكانهاى روى زمين است كه پيامبر صلى الله عليه و آله همه روزه، پنج بار يا بيشتر براى اقامه نماز جماعت و جلوس بر منبر شريف، در اين مسير تردد مىكردند. اين قسمت فضيلت زيادى دارد؛ چرا كه در حديث رسول خدا (ص) به عنوان روضهاى بهشتى معرفى شده است:
«مابَيْنَ بَيْتى [قَبْرى] وَمِنْبَرى رَوْضَة مِنْ رِياضِ الْجَنَّة وَ مِنْبَرى عَلى حَوْضى».
همچنين از آن حضرت نقل شده است كه فرمود:
«مِنْبَرى عَلى تُرْعَة مِنْ تُرَعِ الْجَنَّة». (1)
«منبر من دركنار درى از درهاى بهشت است.»
درمعنا وتفسير «رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ» گفتهاند، مقصود آن است كه اين قسمت در آخرت به بهشت منتقل شده و همانند ديگر قسمتهاى زمين از بين نمىرود و اين مزيّت وفضل عظيمىبراى اينمكاناست. عبادت در اين محل كه نسبت به ساير قسمتهاى مسجد فضيلت و برترى دارد، ان شاءاللَّه اجر و پاداش بهشت خواهد داشت. بعضى گفتهاند:
همانگونه كه بر جدّ پيامبر صلى الله عليه و آله يعنى ابراهيم عليه السلام، حجرالأسود از بهشت قرار داده شد تا آن را در كعبه نصب كند، براى رسول اللَّه صلى الله عليه و آله نيز مكان عبادت ايشان باغى از بهشت گرديد.
اين حديث مورد اتفاق شيعه و سنى است، هر چند در تعريف محدوده روضه، اختلافاتى ميان علما و محققان وجود دارد:
برخى، ديوار شرقى مسجد را كه كنار قبر پيامبر (ص) است، حدّ شرقىِ روضه دانستهاند، اما در حدّ غربى، تنها نقطه منبر را حدّ آن مىدانند و به اين ترتيب، حدود روضه را به يك مثلثى، محدود مىسازند كه يك زاويه آن منبر و دو زاويه ديگر آن ديواره شرقى مسجد است. اين در حالى است كه برخى ديگر، تمامىِ مسجدِ زمان پيامبر (ص) را روضه مىدانند.
نظريه ديگر آن است كه برابرِ ديوار شرقىِ مسجد، در كنار قبر پيامبر، در غرب نيز به همان عرض، از منبر به پايين به سمت شمال محدوده روضه است كه بر آن اساس، روضه شامل يك مستطيل مىشود. اين تعريف، مشهورترين نظريه در ميان اهل سنت است. ستونهاى اين بخش بر اساس همين نظريه، متفاوت از ساير ستونهاست، به طورى كه يك رديف از ستونها از قبر تا منبر كاملا با رنگ ويژهاى رنگآميزى شده است.
علماى شيعه درباره تعريف روضه بر اين باورند كه، روضه از ديوار محراب در جنوب كه امروزه با نردههاى فلزى مشخص استآغاز و در شمال، به چهارمين ستون منتهى مىگردد؛ يعنى يك ستون علاوه بر آنچه اهل سنت مىگويند و حد دوم آن در شرق داخل بيت پيامبر (ص) و بيت فاطمه زهرا (س) است و در سمت غرب برابر منبر شريف است. (2)
در محدوده روضه مطهّر، سه مكان مقدس وجود دارد: «مرقد مطهّر» رسول خدا (ص)،
«منبر» و «محراب» كه به ترتيب درباره آنها سخن خواهيم گفت.
——————–
- براى هر دو حديث بالا بنگريد: الكافى، ج 4، صص 553- 554.
- الكافى، ج 4، ص 554.
