- جبل النُّور – غار حِرا (مهبط وحى)
كوه نور، مَهبط جبرئيل امين عليه السلام و محل نزول وحى است. در شب بيست و هفتم ماه رجب، سال 40 عامالفيل جبرئيل عليه السلام بر قلّه اين كوه بر پيامبر صلى الله عليه و آله ظاهر شد و با ابلاغ سوره علق، آغاز رسالت آن پيامبر عظيمالشأن و بهترين خلق خداوند تبارك و تعالى را اعلان كرد.
كوه نور، كه در چهار كيلومترى شمال شرقى شهر مكّه و كنار راه «منا» به «عرفات» بوده، اكنون به علّت گسترش مكه، در داخل شهر قرار گرفته است. ارتفاع آن از دريا 621 و از سطح دامنه 281 متر است. اين كوه در تورات، «جبل فاران» ناميده شده و نزد مردم محلّى به «جبل النور» معروف است. شكل آن مخروطى و مستقل از ديگر كوهها است.
غار حِرا در بالاترين نقطه اين كوه واقع شده و آن را به عنوان يكى از كوههاى بسيار مهم و با فضيلت مكّه دانستهاند.
ارتفاع دهانه غار حِرا 2 متر، عرض آن حدود 20/ 1 متر و طولش نيز حدود 2 متر است. از عجايب اين غار آنكه انتهاى آن كاملًا به سوى مسجدالحرام است و در دهانه آن مىتوان به سمت بيتالمقدس نماز خواند. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن و علاوه بر اين، گرماى سوزان را به درون آن راهى نيست؛ لذا معتكف در اين غار، احساس گرما و ناراحتى نمىكند. در هر حال چنانكه بعضى گفتهاند، غار حِرا از چند سال قبل از بعثت پيامبر صلى الله عليه و آله محل اعتكاف، عبادت، شب زندهدارى و تهجّد آن حضرت بوده است.
رسول اللَّه صلى الله عليه و آله تمام مدت ماه مبارك رمضان و چندين شب از ماههاى ديگر را در اين غار به اعتكاف و عبادت مشغول مىشدند. به علت حضور پيامبر صلى الله عليه و آله و يا جبرئيل در اين مكان، از انتهاى غار و ديوارهها بوى بسيار خوشى به مشام مىرسد كه اين بوى خوش در دو مكان ديگر هم استشمام مىشود؛ يكى در محراب مسجد فتح در مدينه و محل غزوه خندق و ديگر در شكافى كه پيامبر صلى الله عليه و آله را در روز احد در آن مخفى و پرستارى كردند؛ كه به نظر مىرسد رائحة النبى صلى الله عليه و آله باشد. در ايام اعتكاف، همسر فداكار ايشان، حضرت خديجه عليها السلام مونس و غمخوار پيامبر صلى الله عليه و آله بوده و از صخرههاى صعب و دشوار اين كوه بالا رفته و براى آن حضرت آب و غذا مىبرده است. روزى جبرئيل عليه السلام، پيامبر صلى الله عليه و آله را از نوع غذايى كه خديجه عليها السلام براى او مىآورد خبر داد و از او خواست سلام خداوند را به خديجه عليها السلام برساند. با توجه به فاصله طولانى راه غار و سختى و صعوبت آن، ميزان فداكارى و شهامت آن بانوى بزرگوار و ايثار او در راه خداوند آشكار مىگردد.
امام على عليه السلام از كسانى است كه شاهد اعتكاف پيامبر صلى الله عليه و آله در اين غار بوده است.
ايشان در كودكى دست در دستان مبارك پيامبر صلى الله عليه و آله، به دامنه اين كوه مىرفته است.
